سلاح های دقیق زن(sniper rifles) - نسخه قابل چاپ - انجمن تخصصی شکاروتیراندازی(بزرگترین مرجع اطلاعاتی تفنگ بادی،پی سی پی،تیراندازی ایرانیان)pcp.airrifle.airguns..تفنگ بادی،پنوماتیک،

شما وارد حساب خود نشده و یا ثبت نام نکرده اید. لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید تا بتوانید از تمامی امکانات انجمن استفاده کنید.

انجمن تخصصی شکاروتیراندازی(بزرگترین مرجع اطلاعاتی تفنگ بادی،پی سی پی،تیراندازی ایرانیان)pcp.airrifle.airguns..تفنگ بادی،پنوماتیک،

سلاح های دقیق زن(sniper rifles) - نسخه قابل چاپ

+- انجمن تخصصی شکاروتیراندازی(بزرگترین مرجع اطلاعاتی تفنگ بادی،پی سی پی،تیراندازی ایرانیان)pcp.airrifle.airguns..تفنگ بادی،پنوماتیک، (http://www.iran-airrifle.com/forum)
+-- انجمن: سلاح ها و تجهیزات نظامی (/forumdisplay.php?fid=18)
+--- انجمن: تسلیحات سبک و انفرادی (/forumdisplay.php?fid=94)
+--- موضوع: سلاح های دقیق زن(sniper rifles) (/showthread.php?tid=1475)

صفحه ها: 1 2 3 4 5 6

سلاح های دقیق زن(sniper rifles) - THUNDER - 2013-05-19 10:51 AM

اول یه معرفی راجع به تک تیانداز:

تک تیرانداز کیست؟
تک تیرانداز ، یک تیرانداز ماهر است که علاوه بر مهارتها و تکنیکهای فردی ، آموزشهای خاصی برای مأموریت تک تیراندازی می بیند. تک تیرانداز نیازمند به مهارتهای بسیاری است ، او باید از نظر بدنی و روحی بسیار قوی و قادر باشد که :
مسافت را تخمین بزند
منطقه را وارسی کند
صداها را شناسایی و ردیابی کند
از استتار،اختفا و پوشش بهترین استفاده را ببرد
قادر به استفاده از نقشه،کالک،عکس هوایی و قطب نما باشد
نفرات دشمن را به سرعت شناسایی کند
بدون صدا و جلب توجه حرکت کند
صبر در مدت زیاد داشته باشد
مأموریت یک تک تیرانداز
مأموریت یک تک تیرانداز ، شلیک به نیروهای کلیدی دشمن،مانند فرماندهان ، تیربارچی ها ، خدمه توپها ، بیسیم چی ها ، دیدبانها و تک تیراندازان دشمن و پس از این اولویتها هدف ما هر چیز مهم دیگر است.
بکارگیری یگانهای تک تیرانداز
طرح ریزی عملیاتی باید به گونه ای باشد که مکان تیمهای تک تیرانداز به درستی انتخاب شود . و نیروهای دیگر مستقر در منطقه باید از مکان تیمهای تک تیرانداز با خبر باشند.استفاده از تک تیراندازها باید با سایر تاکتیکهای عملیاتی ترکیب شود تا نتیجه مطلوب بدست آید.
تجهیزات تک تیرانداز
فقط می توانید لوازم ضروری انجام مأموریت را با خود حمل نماید.به جز اسلحه ممکن است به دوربین دو چشمی ، دوربین پایه دار ، ساعت ، نقشه ، قطب نما و لباس استتار نیاز پیدا کند.
در مورد سلاح تک تیرانداز بایستی به عرض برسانم که بهترین کالیبر الزاما بزرگترین و دوربرد ترین آنها نیست . بعلت کمبود جا برای حمل مهمات اضافه نمیتوان برای تمام مأموریتها از مهمات کالیبر بزرگ استفاده کرد. همچنین پشتیبانی مهمات نیز بحث مهمی است به عنوان مثال تامین مهمات از نیروهای خودی کاری وقت گیر و از طرفی حمل زیاد مهمات مشقت بار است به همین دلیل نمی توان مهمات زیاد حمل کرد تا نیاز به تهیه مهمات نباشد. یکی از راههای تهیه مهمات مورد نیاز ، از سلاحهای دشمن است که به آن خواهم پرداخت.
باید توجه داشت هر سلاح صدای منحصر به فرد خود را دارد.اگر اسلحه ای انتخاب کنید که صدای متفاوتی با دیگر سلاحهای منطقه دارد ، دشمن را به سوی خود فرا خوانده اید.همچنین اگر از سلاحی که دشمن استفاده میکند ، استفاده کنید باید به نیروهای خودی اطلاع دهید که شما در چه منطقه ای هستید تا به اشتباه شما را مورد اصابت قرار ندهند.
مأموریت شما مشخص می کند که باید از چه نوع سلاحی استفاده کنید.اکثر تک تیراندازان از سلاحی استفاده می کنند که برای آن نوع مأموریت طراحی شده اند.اگر مأموریت شما کوتاه مدت باشد کالیبر 7/12 میلیمتری بهترین انتخاب است ولی بعلت قیمت زیاد در همه رده ها استفاده نمی شود به همین دلیل نمی توان از نیروهای دشمن بدست آورد و فقط مهمات مورد نیاز را باید حمل کرد ولی مهمات 62/7 میلیمتری بعلت وفور در همه رده ها امر پشتیبانی را آسان می نماید و همچنین می توان مقدار بیشتر مهمات حمل کرد.
یک دوربین پایه دار خوب ضروری است البته یک مسافت یاب لیزری برای مسافتهای طولانی بسیار مفید است اما هر تک تیرانداز باید بتواند بدون هیچ وسیله ای ، مسافت را تخمین بزند.
در نهایت شما به ابزاری نیاز دارید که بتوانید دیدبانی و تیراندازی را به خوبی انجام دهید.شما باید همراهتان وسایل زیر را داشته باشید :
دوربین ، خودکار ، دفتر برای ثبت اطلاعات ، نقشه منطقه ، رنگهای استتار و وسایل تنظیف سلاح.
چه چیز لازم است تا یک تک تیرانداز ماهر شویم؟
سه چیز لازم است تا یک تک تیرانداز خوب شویم و ضعیف بودن تیراندازی بعلت کمبود آنها است.
نظم و زیرکی مؤلفه های مهمی در این امر هستند.تک تیراندازان معمولا در اطراف ، دنبال هدف نمی گردند ،بلکه هدف آنها مشخص است.
یک تک تیرانداز هیچگاه به یک غیر نظامی (زنها و بچه ها ) حیوانات ، شیشه ماشینها و خانه های شخصی شلیک نمی کند .تک تیرانداز معمولا یا تنها است یا به همراه 2 یا 3 نفر دیگر بسته به مأموریت حرکت می کند.دقیق شلیک نکردن تنها می تواند ریسک دستگیری ، مجروح شدن یا کشته شدن یک تک تیرانداز را افزایش دهد.
تا کنون از خودتان پرسیده اید :
آیا اعصاب خرابی دارید ؟
زود عصبانی می شوید ؟
آیا دوست دارید شکار کنید ؟
تا به حال تنهایی به شکار رفته اید ؟
آیا تا به حال تمام هفته را بدون تلویزیون ، تلفن ، دوست و چیزی تنها بوده اید ؟
آیا هیچ وقت تنهایی به یک پیک نیک رفته اید ؟
تا به حال به منطقه دور افتاده ای رفته اید که هیچ کس آنجا نباشد ؟
این چیزها چه احساسی به شما میدهد ، در مورد آنها چه فکر می کنید ؟
چه کار میکنید ، اگر در این موقعیت قرار بگیرید ؟
اغلب چگونه غذا میخورید ؟
آیا از لحاظ روحی روز اول با روز اخر برای شما فرق دارد ؟
تک تیراندازها الزاما نباید تنها باشند.در حقیقت کسانیکه با بقیه مردم مشکل دارند انتخاب خوبی برای یک تک تیرانداز نیستند.
چرا همه این موارد مهم هستند ؟
یک تک تیرانداز ممکن است روزها در کمین یک هدف باشد ، تا یک تیر بزند. حتی ممکن است هدف را هیچگاه نبیند .آیا بنظرشما ممکن است روزها صبر ، هیچ حاصلی نداشته باشد ؟ ممکن است هدف فقط برای سه ثانیه از یک پنجره مشخص باشد.اگر شما در رؤیا بسر ببرید یا حواستان به اطراف باشد در حال خوردن باشید یا هر چیز دیگر ، کافی است که نتوانید موفق باشید.شما باید محل مأموریت را بشناسید و صبر برای تیراندازی را بیاموزید.به همین دلیل است که وجود تیرانداز دوم مطلوب است.
بسیار مشکل است که بیش از بیست دقیقه به طور مستمر از دوربین اسلحه یا دوربین به اطراف نگاه کرد.یکی دیگر از محاسن وجود یک کمک نیز همین است که میتوان به نوبت بوسیله دوربین دنبال هدف گشت.در تمام طول کمین نباید از موقعیت خارج شد و یا حرکت اضافه کرد و از هرگونه عملی که باعث آشکار شدن ما می شود دوری کرد.
این موارد ،آسان بنظر میرسد ولی فی الواقع اینطور نیست .اینکار مانند بچه کوچکی است که در حال یادگیری ماهیگیر است .غیر ممکن است که قلاب خود را بیش از یک یا دو دقیقه در آب رها کند و نخواهد قلاب را بیرون بکشد.اگر آهو شکار کرده باشید می دانید که شکار آهو چقدر سخت است که به آهو نزدیک شوید.
این ممکن است راحت تر باشد تا اینکه بدانید اگر به شکار زودتر شلیک نکنید او به شما شلیک خواهد کرد.اما برای راحتی کار و دور شدن استرس میتوانید فکر کنید کسی شما را نمی بیند.
بطور کلی اصلی ترین مؤلفه برای انتخاب تک تیرانداز ( صبر ) است.
-------------------------------------------------------------------------

سلاح داگانوف SVD-s
(نمونه ی ارتقا یافته ی سلاح دراگانوف اس وی دی که به قناصه معروف است)

[تصویر: svds2.jpg]

برای ورود به خدمت پذیرفته شد . در این اسلحه ، قنداق ثابت قدیمی تعویض شد و یک قنداق جدید تر با قابلیت های بیشتر بر روی اسلحه نصب گردید . سیستم خروج گاز اسلحه بهبود یافت و تغییراتی در شعله پوش دهانه ایجاد گردید.
دیواره های لوله اسلحه ضخیمتر هستند که باعث کاهش امکان گرما زدگی و کاهش کارایی لوله در هنگام شلیک خواهد شد. سخت سازی بدنه اسلحه باعث تثبیت پایه نصب سایت هدفگیری اپتیکی اسلحه گردید . PSO-1 M2 سایت هدفگیری اصلی که بر روی SVD-S نصب می شود ، روکش پلاستیکی لوله اسلحه شبیه به نمونه نصب شده بر روی اسلحه SVD است . سلاح تک تیرانداز SVD-S در اصل برای واحدهای تک تیرانداز هوابرد طراحی و ساخته شده است .
سلاح تک تیرانداز SVD با تغییرات اندک در طراحی همچنان در ارتش بیش از شش کشور ، عملیاتی است و گونه هایی از آن در کشورهایی از قبیل رومانی ، چین و عراق نیز در دست تولید هستند.

مختصات فنی تفنگ تک تیرانداز SVD-S
کالیبر و مهمات مصرفی : 7.62 × 54 r میلیمتر
وزن اسلحه با دوربین و خشاب خالی : ۴.۶۸ کیلو گرم
طول اسلحه با قنداق باز و بدون سر نیزه : ۱۱۳۵ میلیمتر
طول اسلحه با قنداق تاشو : ۸۷۵ میلیمتر
طول لوله : ۵۶۵ میلیمتر
سرعت دهانه : ۸۱۰ متر بر ثانیه
نواخت تیر : ۳۰ تیر در دقیقه
برد شلیک با دوربین : ۱۳۰۰ متر
ظرفیت خشاب : ۱۰ تیر

SVD-S Dragunov sniper rifle
Specifications
Caliber ........................................................................7.62mm
Cartridge.....................................................................7.62x54R
Weapon weight w/optical sight
and magazine w/o rds.............................................4.68 kg
Rifle length:
w/unfolded stock, w/o bayonet .............................1,135 mm
w/folded stock ..........................................................875 mm
Barrel length ............................................................565 mm
Bullet muzzle velocity...............................................810 m/sec
Effective rate of fire..................................................30 rds/min
Sighting range
w/optical sight..........................................................1,300 m
w/iron sight...............................................................1,200 m
Magazine capacity...................................................10 rds
The SVD-S ("folded", 6V3) sniper rifle version was adopted for service in 1995. The traditional fixed stock was substituted for a plastic pistol grip with a light folded to the left stock with a plastic shoulder rest, unremoved "cheek" and a tube to hold it with the left hand. As is the case with the SVD rifle a rubber butt plate of the stock is not adjusted. The gas-exhausting unit is improved and there are changes in the design of a flash suppressor.
The walls of a barrel are thicker and that automatically led to the decrease of its overheating and fluctuations during the firing. The hardening of the receiver led to the stability of the optical sight mounting. The PSO-1M2 is the main sight. The plastic barrel hand guards are similar to those of the SVD rifle. The SVD-S sniper rifle is designed, first of all, for the air borne sub-unites.
The SVD sniper rifle with minor design changes is still operational with the armies of more than six foreign countries. Its copy-versions were produced in Romania, China, and Iraq

منبع: وبلاگ آموزش نظامی

RE: سلاح های دقیق زن(تک تیرانداز) - joseffist - 2013-05-19 04:43 PM

به نام خدا

سلام

بسیار مطلب جالبیه . اگه ممکنه از تمریناتشون هم مواردی رد ذکر کنید .

RE: سلاح های دقیق زن(تک تیرانداز) - THUNDER - 2013-05-19 04:54 PM

دوستان فعلاً این رو از طرف من داشته باشید تا زمانی که رسیدم یه مقاله ی جامع راجع به اسلحه های تک تیرانداز ایرانی بذارم.
معرفی سلاح های تک تیرانداز ایرانی
1-دراگانوف SVD معروف به قناصه(به معنی اسلحه ی تک تیرانداز به عربی)
این سلاح بر اساس اسلحه ی کلاشنیکف توسط آقای دراگانوف طراحی شد. یه تراشکار روس هست.
ساختار ساده ای داره. دقتش عالی نیست ولی خوب برای نبرد های شهری و شرایط جنگی غیر حساس کارایی داره.
کالیبرش با کلاش یکیه(7.62) ولی طول مرمیش بلند تره( 54میلی متر هست). خشابش هم 10 تیریه.
یه دوربین هم مخصوص این سلاح داریم به نام pso-1 زومش 4 برابره و قیمتش هم توی بازار آزاد حدود 8-9 ملیون هست.
چون ریل استاندارد برای نصب دوربین نداره فقط همین دوربین خودش بهش میخوره وگرنه باید براش تبدیل ساخت.
[تصویر: dragunov1.gif]

2-نمونه های ارتقا یافته ی ژ3
همون ژسه خودمون چهار تا انگولکش میکنن، دوربین هدف روش میبندن و بعنوان تک تیرانداز استفاده میشه. یگان نوپو هم ازش استفاده میکنه.
[تصویر: g3-sg1-2.jpg]

3-اشتایر AM-HS50
سال 88 صنایع دفاع 800 قبضه از این سلاح رو از شرکت اتریشی اشتایر خرید و شروع کردن به مهندسی معکوس.
دو حرف AM در اول اسمش به معنی آنتی متریال هست. کالیبرش 12.7 هست و توانایی نفوذ در خودرو های ذره پوش، نفر های ذره پوش، سنگر های بتنی و ... رو داره.
حتی روی پریسکوپ تانک ام 1(تانک سازمانی آمریکا) هم امتحانش کردن. به پاسدار های تک تیرانداز هم دوره مخصوص دادن و کیل زون های نفر بر های آمریکایی و هلیکوپتر های آمریکایی رو برای انهدام شناسایی کردن.
خشاب نمی خوره و سیستمش بارگزاری دستی با گلنگدن هست. فکر کنم حدود 12 کیلو وزنشه. یکی از بچه های سپاه توی شماره ی 100 جنگ افزار یه مقاله کامل راجع بهش نوشته.
دوربین مخصوص هم نداره ولی خود اتریشی ها روش دورین3-12*50 اشمیتو بندر می بستن که صنایع دفاع دوربینش رو هم مهندسی معکوس و تولید کرد.
[تصویر: e17f37a0b9.jpg]

سه تا دیگه هم داریم یکی به نام تکتاب با کالیبر 20 میلی متر و یکی هم شاهر با کالیبر 14 و یکی هم شبیه ام24 که اطلاعاتی ازش موجود نیست. معرفی اینها باشه برای جلسه ی بعد. خسته نباشید. مشقهاتون هم یادتون نره بنویسید! خخخخـ!

شاهر:

[تصویر: shaher_rifle02.jpg]

تک تاب:

یارو ناشناسه:

[تصویر: 209926_402.jpg]

(2013-05-19 04:43 PM)joseffist نوشته شده توسط: دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
به نام خدا

سلام

بسیار مطلب جالبیه . اگه ممکنه از تمریناتشون هم مواردی رد ذکر کنید .

دوست عزیز تمرینات تک تیرانداز ها درایران این اینگونه هست که اول باید دوره ی شرایط سخت رو بگذرونن و به درجه ی تک آوری برسن بعد هم آموزش های خاص تک تیرانداز که از آموزش کار با سلاح و دوربین و مسافت یاب و غیره گرفته تا آموزش فرار و رد گم کنی و مبارزه ی تن به تن. بعد هم انقدر میرن میدون تیر با اسلحه های مختلف تیر میندازن که جونشون در ره! خخخخـ!
Khansariha (8)

RE: سلاح های دقیق زن(تک تیرانداز) - Don Corleone - 2013-05-19 07:29 PM

اینم یه کلیپ از شاهر:
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

RE: سلاح های دقیق زن(تک تیرانداز) - esijoon - 2013-05-19 10:13 PM

تک تیراندازهای ایرانی از "دراگانوف" به "تک‌تاب" رسیدند + عکس

به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، سربازی پنهان شده در گوشه ای از میدان نبرد که خود را با محیط اطراف استتار کرده و به یک سلاح دارای دوربین مجهز است تصویر عمده ای است که بعد از شنیدن واژه تک تیرانداز در ذهن بسیاری از ما نقش می بندد. از زمان جنگهای داخلی آمریکا تا به امروز در عراق و افغانستان تک تیر اندازها و سلاح های آنان توانسته اند نقش بسیار مهمی در تغییر مسیر نبردها داشته و به نوعی تاریخ ساز باشند. در کشور ما تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی سلاح های دوربین دار آنچنان که باید و شاید وجود نداشت و تنها تعدادی از سلاح های ژ-3 به عنوان سلاح سازمانی ارتش به دوربین مجهز شدند.

با شروع جنگ تحمیلی و رو به رو شدن با ارتش عراق که با شکل شرقی آموزش دیده و به تعداد زیادی سلاح دوربین دار سری " SVD " مسلح شده بودند رزمندگان ایرانی با غافل گیری غیرمنتظره و تلخی رو به رو شدند. این مسئله باعث شد تا به غیر از سلاح "سیمینوف " در سال های اخیر چندین مدل سلاح تک تیرانداز دیگر توسط ایران وارد خدمت شده و به نیروهای مسلح تحویل شود. در این مطلب نگاهی به سلاح های تک تیرانداز در ایران خواهیم داشت.

دراگانوف
به صورت سنتی و تا سال های دهه 60 میلادی سلاح های سازمانی ارتش های مختلف دنیا با نصب یک عدد دوربین تبدیل به یک تفنگ تک تیرانداز می شدند. از میان می توان به سلاح هایی همچون : ماوزر مدل 98 آلمانی، لی انفیلد انگلیسی، مویسین ناگات روسی و یا اسپرینگ فیلد ام 1903 آمریکایی اشاره کرد. سلاح هایی با مکانیزم گلنگدنی و تک تیر که با نصب یک دوربین می توانستند مسافتهایی در حدود 1000 متر و بیشتر را پوشش دهند.

تا سال 1963 میلادی این روش ادامه داشت و عمده ارتش ها با تغییر این سلاح ها و یا مدل های شکاری صاحب تفنگ های تک تیرانداز می شدند. اما در این سال ارتش شوروی سابق سلاحی را وارد خدمت کرد که بسیاری از آن به عنوان اولین سلاح ساخته شده برای " تک تیر اندازی " یاد می کنند.

[تصویر: 209933_781.jpg]

تک تیرانداز ایرانی مسلح به "دراگانوف"

" دراگانوف " یک سلاح نیمه اتوماتیک با کالیبر 54*7.62 بود که با یک خشاب 10 تیر مسلح شده و مکانیزم کلی مسلح شدن و عملکرد آن یک کپی از سلاح معروف AK – 47 به شمار می رفت. این سلاح با یک دوربین مدل " PSO – 1 " با توانایی بزرگ نمایی 4 برابر مجهز شد که به آن توانایی هدف قرار دادن به صورت موثر تا فاصله در حدود 800 متری را می دهد.

سادگی کار با این سلاح، ارزان قیمتی و مقاومت بالای آن در برابر شرایط سخت میدان نبرد باعث شده است تا این سلاح به یکی از پرطرفدارترین سلاح های تک تیرانداز در جهان بدل شود. یک جستجوی کوتاه در فضای مجازی به شما می گوید که با وجود طی شدن سالهای زیاد از طراحی این سلاح، " داراگانوف " هنوز به عنوان یکی از سلاح های محبوب تک تیرانداز در جهان به شما می رود.

تک تیراندازها در کشورهایی همچون روسیه، ایران، چین، ونزوئلا، ویتنام، پاکستان، ترکیه و یا فنلاند از این سلاح استفاده می کنند.

M40 ایرانی
سلاح تک تیرانداز " M40 " یکی از مشهورترین تفنگ های تک تیرانداز در جهان به شمار می رسد که از زمان جنگ ویتنام تا به امروز به عنوان سلاح استاندارد سپاه تفنگ داران دریایی آمریکا شناخته مورد استفاده قرار می گیرد. اخیر در یکی از نمایشگاه های محصولات دفاعی و امنیتی در تهران یک سلاح تک تیرانداز در غرفه سلاح های صنایع دفاع وجود داشت که به شکل عجیب و جالبی به " ام 40 " آمریکایی شبیه است.

[تصویر: 209925_706.jpg]

تفنگ تک تیرانداز ساخت "M40" ساخت آمریکا

این سلاح آمریکایی بر پایه تفنگ شکاری مدل 700 ساخت کمپانی اسلحه سازی " ریمینگتون " ساخته شده است. با توجه به نبود اطلاعات در مورد مدل ایرانی این سلاح و البته شباهتهای بسیار جالب و نزدیک بین دو نمونه آمریکایی و ایرانی می توان بر اساس اطلاعات موجود از مدل آمریکایی به این اعداد دست پیدا کرد. وزن این سلاح در حدود 6.5 تا 7.5 کیلوگرم، کالیبر 51*7.62، سیستم مسلح سازی گلنگدنی و توانایی پذیرش 5 گلوله که به صورت دستی در مخزنی در درون سلاح قرار می گیرد.

[تصویر: 209926_402.jpg]

سلاح ایرانی شبیه به M40

در مقام مقایسه با سیمینوف روسی، باید گفت که این سلاح از سرعت تیراندازی پایین تری برخوردار است. اما باید به این نکته توجه داشت که استفاده از مکانیزم گلنگدنی باعث می شود تا تمامی نیروی موجود در سلاح برای راندن گلوله به جلو صرف شده و سلاح از برد و دقت بهتری برخوردار باشد. دست یافتن به بردهای بیش از 800 و 1000 متر با کالیبر 51*7.62 امری سخت و مشکل است که به توانایی های بالا و تمرینات فوق العاده زیاد از طرف تک تیرانداز نیاز دارد. استفاده از مکانیزم گلنگدنی خود برای رسیدن به بردهای بالای 1000 متر یک کمک و مزیت به حساب می آید.

[تصویر: 209934_918.jpg]

تصاویر موجود از سلاح ایرانی نشان از تعبیه شدن بخش مخصوص بر روی قنداق برای افزایش راحتی کاربر داشته و اضافه شدن پایه در جلوی سلاح می تواند به ثبات بهتر سلاح در هنگام تیراندازی کمک کند. می توان انتظار داشت که تیراندازان ایرانی با این سلاح بتوانند اهداف مورد نظر را به راحتی در فاصله نزدیک به 1000 متر هدف قرار دهند.

ایران و تک تیرانداز کالیبر 12.7
سال 1982 میلادی یکی دیگر سالهای مهم در تاریخ سلاح های تک تیرانداز به حساب می آید. در این سال طراح آمریکایی "رانی برت " یک سلاح تک تیرانداز به نام " مدل 82 " را معرفی کرد که به عنوان اولین سلاح تک تیرانداز با کالیبر 12.7 میلی متری شناخته شد.

تا پیش از این این گلوله تنها از مسلسل های سنگین مثل سری " دوشکای " روسی و یا " ام 2 " آمریکایی شلیک می شد. استفاده از این کالیبر بزرگ و سنگین منجر به معرفی سلاح های تک تیرانداز " ضد مواد " شده است که نه فقط می توانند نفرات دشمن و بلکه خودروها و تاسیسات آنها مثل سنگرهای بتونی را نیز از بین ببرند.

تجربیات موفق این سلاح باعث شد تا همه در دنیا به سمت طراحی و ساخت گونه ای از این سلاح ها بروند. در کشور ما و با توجه به عدم وجود نمونه قبلی و یا دانش مورد نیاز برای ساخت این سلاح مسئولین امر سعی کردند تا با خرید از یک منبع خارجی نیاز اولیه داخلی را تامین کنند.

[تصویر: 209932_879.jpg]

HS-50 ساخت اتریش در ایران

این اسلحه ها بسیار شبیه سلاح تک تیرانداز اتریشی مدل " HS.50 " ساخت شرکت اتریشی اشتایر است؛ سلاحی دقیق و قدرتمند با کالیبر 12.7 میلی متر که می توان با کمک آن اهدافی در فواصل 1500 تا 2000 متری را به راحتی هدف قرار داد. به طور کلی این سلاح در دو مدل ارائه شده است که در مدل اول گلوله ها به صورت دستی و به تنهایی درون جان لوله قرار گرفته و سپس سلاح مسلح می شود.

البته این شیوه قدری وقت گیر بوده و باعث هدر رفت زمان می شود. در مدل دیگر این سلاح از خشاب 5 تیر بهره گرفته می شود که باعث می شود تا زمان کمتری برای گلوله گذاری طی شود. این سلاح با وزنی در حدود 12 کیلوگرم و طول بیش از 1 متر و 30 سانتی متر یک انتخاب مناسب برای نبردهای هزاره جدید به حساب می آید.

تک تاب
اما سلاح دیگری که طی سالهای اخیر در دست نیروهای مسلح کشورمان دیده می شود نمونه ای بسیار قدرتمند تر و تواناتر از مدل 12و7 میلی متری فوق است.

[تصویر: 209930_468.jpg]

سلاح 20 میلی متری " تک تاب "

سلاح تک تیرانداز " تک تاب " یک سلاح 20 میلی متری است که می تواند بر علیه اهداف بسیاری از جمله خودروهای زرهی، بالگردها، سنگرهای تقویت شده و البته نفرات دشمن در بردهای فراتر از 2000 متر مورد استفاده قرار بگیرد.

سلاح مورد نظر وزنی در حدود 22 کیلوگرم دارد که به نوعی حمل و استفاده از آن را تا حدودی مشکل کرده و به نظر می رسد که کاربران آن باید نیروهای ورزیده ای به مانند پرسنل تیپ 65 نزاجا و نفرات یگان "صابرین" نیروی زمینی سپاه باشند. توجه داشته باشید که سلاحی مثل "تک تاب" با توجه به کالیبر خود یک "توپ" به حساب می آید و بر اساس رده بندی جهانی از گروه سلاح های انفرادی خارجی می شود.

[تصویر: 209929_929.jpg]

گلوله 20 میلی متری با مرمی آبی و گلوله های دیگر 12.7 میلی متری

در تصاویر موجود دوربینی بر روی تک تاب نصب نشده است اما می توان ریل مخصوص نصب را بر روی این سلاح مشاهده کرد. نگاهی به تصویر مربوط به گلوله 12.7 و 20 میلی متری که در بالا آمده است می تواند تا حدی به شما کمک کند تا متوجه شوید که قدرت تخریبی "تک تاب" در چه اندازه ای خواهد بود.

باید توجه داشت در چند سال اخیر که واژه ای با عنوان "نبرد نامتقارن" بارها از زبان فرماندهان نیروهای مسلح ایران شنیده شده است، حوزه پیاده نظام ایده آل ترین بخش و رسته برای اجرای این تاکتیک به حساب می آید. در سالهای اخیر دستاوردهایی مثل موشک دوش پرتاب میثاق، موشک ضد تانک دهلاویه و البته این سلاح های تک تیرانداز جدید با برد بالای 1.5 کیلومتر همگی نشان از یک جهت گیری واضح و مشخص در صنایع دفاعی ایران دارد.

تاکتیک نبرد نامتقارن در رسته پیاده بر دسته های عملیاتی کوچک با توانایی تحرک بالا تاکید دارد. گستره وسیع ایران و داشتن شرایط مختلف جغرافیایی مکان هایی ایده آل برای انجام این گونه تاکتیک ها به شمار می روند.

گروهی که به این مجموعه از تسلیحات مجهز شده باشد می تواند با گستره متنوعی از تهدیدات شامل انواع بالگردها، تانکها و خودروهای زرهی و همچنین نیروهای پیاده دشمن در فواصل دور درگیر شود. تجربه استفاده از تک تیراندازها در جنگهای گذشته بارها استفاده شده و موفقیت آمیز بوده است. شاید بتوان برای مثال به نبرد استالینگراد و حضور تک تیراندازهای نخبه روسی مثل "واسیلی زایتسزف" اشاره کرد که در مدتی در حدود 1 سال به تنهایی بیش از 200 سرباز آلمانی را از بین برده و نقش مهمی را در پیروزی شوروی در این نبرد ایفا کرد.

ذکر این نکته در انتها خالی از لطف نیست که یک تک تیرانداز خوب، با آموزش و سلاحی مناسب می تواند اثر روانی بسیار مخربی را بر روی دشمن ایجاد کرده و در نهایت با تعدادی شلیک مناسب خط سیر یک نبرد و در نهایت یک جنگ را تغییر دهد.

نصب پیشرفته‌ترین دوربین نظامی جهان روی اسلحه‌های تک تیرانداز ایران+عکس

به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، شلیک دقیق برای یک تیرانداز یک مسئله مهم و حیاتی به شمار می رود و دائما به آنها تاکید می شود که شاید شانسی برای دومین شلیک نباشد و باید هدف را در شبی تاریک و یا در بدترین شرایط آب و هوایی با اولین شلیک مورد هدف قرار داد.

اگرچه راه اصلی برای تربیت یک تیرانداز ماهر، تمرین زیاد است اما زمانی نیز فرا میرسد که تمرین به تنهایی جوابگو نبوده و لازم است که تجهیزات پیشرفته و مناسب نیز به کمک تیرانداز بیاید.

در بحث تیراندازی بدون دوربین و بر اساس آزمایشات به عمل آماده در طول سالهای اخیر این نتیجه به دست آمده است که شخصی با بینایی کامل و سلاحی مناسب می تواند بدون استفاده از دوربین، هدفی به اندازه یک انسان را تا فاصله 400 متری هدف قرار دهد. البته این عدد به نوعی بیشینه محسوب شده و برای رسیدن به آن نیاز به داشتن شرایط ایده آل است.

برای شلیک به اهداف در بیش از این فاصله شخص تیرانداز به دوربینی بر روی سلاح خود نیاز دارد. در سالهای اخیر با توجه به معرفی سلاح های کالیبر سنگین در خانواده سلاح های تک تیرانداز و رسیدن به اهدافی بیش از 2 کیلومتر، انواع دوربین ها و مسافت سنجهای لیزری نیز برای افزایش دقت تیرانداز طراحی و ساخته شده است. در این مطلب نگاهی به دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در این حوزه خواهیم داشت.

هدف 3؛ دوربین همه کاره ایرانی

سلاح ژ-3 به عنوان اسلحه سازمانی ارتش جمهوری اسلامی ایران سالهاست که در کشور ما به خدمت مشغول است. این اسلحه که با گلوله های نیرومند 51*7.62 میلی متری مسلح می شود از دقت بالایی خصوصا در حالت تیراندازی تک تیربرخوردار است. ژ-3 به صورت استاندارد بدون دوربین به کاربران تحویل می شود. در سالهای اخیر با توجه به درک نیاز برای شلیک دقیق در فواصل دور برای یگان های عملیات ویژه ارتش و یگان نیروی مخصوص ناجا، دوربین های سری هدف 3 توسط صنایع دفاعی ایران ساخته شده است.

[تصویر: 291372_888.jpg]

ژ - 3 مجهز به دوربین ایرانی هدف 3

این دوربین با توان بزرگ نمایی 4 برابر به کاربر سلاح ژ-3 این امکان را می دهد که با اهدافی در فواصل بیش از 400 متر و تا حدود 600 الی 800 متر نیز درگیر شود. ذکر این نکته در این جا مهم است که کالیبر 51*7.62 از نیروی بالایی برخوردار بوده و می تواند تا مسافتهای کمتر از 1 کیلومتر را به راحتی پوشش دهد. با ترکیب این سلاح با این دوربین ایرانی و بدون هزینه کردن برای ساخت سلاحی تک تیرانداز جدید می توان یک سلاح مناسب و امتحان پس داده را با دقتی بالا و توانایی درگیری با اهدافی تا فاصله نزدیک به 800 متر را در اختیار داشت.

البته دوربین هدف 3 به را می توان به عنوان یک دوربین چندکاره نام برد زیرا می توان از آن بر روی سلاح های سبک دیگر در کشور مثل سری AK47 و حتی سیمینوف نیز بهره برد. فراموش نکنید که سیمینوف نیز به عنوان یک سلاح تک تیرانداز از کالیبر 7.62 بهره برده و عمدتا برای درگیری با اهدافی در فاصله کمتر از 1 کیلومتر به کار می رود.

NVS 700 چشمانی ایرانی برای تیراندازی شبانه

دوربین هدف 3 که در بالا به آن اشاره شد سامانه ای مخصوص تیراندازی در روز بوده و در شرایط جنگ شبانه فاقد کارایی است. با توجه به تجارب زیاد ایران از سالهای جنگ در بحث جنگهای شبانه و لزوم تجهیز نیروهای نظامی کشور با تجهیزاتی برای عملیات شبانه دوربین های سری " NVS " توسط صنایع دفاعی کشور طراحی و ساخته شده است. سری 700 این دوربین ها برای استفاده بر روی سلاح های انفرادی سری AK-47 ، ژ – 3 و سیمینوف طراحی شده است.

[تصویر: 291371_995.jpg]

سه سلاح مجهز به دوربین دید در شب NVS700

این دوربین ها تنها با یک عدد باطری 1.5 ولت کار کرده و دید مناسبی را در شب به تیرانداز ارائه می دهند. از این سری از دوربین ها مدل های 800 و 900 نیز طراحی و ساخته شده است که به ترتیب بر روی مسلسلهای سنگین و به عنوان سامانه های دیده بانی از آنها استفاده می شود.

گونه 900 این دوربین ها توانایی شبکه شدن با سیستم های مسافت سنج لیزری را نیز دارد. این دوربین 1 کیلو و 800 گرم وزن داشته و توان بزرگنمایی 3.6 برابری را دارد. این دوربین با کمک نور ستارگان می تواند یک انسان را در فاصله 150 متری تشخیص دهد. این دوربین می تواند در درجه حرارتی بین 52- تا 50+ درجه سانتی گراد فعالیت کند.

مسافت سنج های لیزری دستی LH 80A و LH 85A

همانطور که در مقدمه مطلب اشاره شد یکی دیگر از نیازهای امروز تیراندازان برای شلیک، خصوصا در بردهای بلند تخمین دقیق مسافت تا هدف است. روش های گوناگونی به مانند یگان صد متری با استفاده از دست، تخمین چشمی و یا استفاده از دوربین های عادی برای این امر به کار می رود.

[تصویر: 291374_142.jpg]

مسافت سنجهای لیزری ایرانی، نمونه وسطی برای کنترل از راه دور

اما با پیشرفت فناوری و معرفی مسافت سنجهای لیزری این امکان فراهم شد تا در زمانی بسیار کم مسافت دقیق بین مسافت سنج و نقطه مورد نظر محاسبه شود. در کشور ما نیز دو گونه از مسافت سنجهای لیزری قابل حمل توسط نفر با عنوان LH 80A و و LH 85A طراحی و ساخته شده است. این دوربین ها با وزنی در حدود 2 کیلو و 300 گرم و با 8 باطری قلمی کار می کنند.

با استفاده از این دوربین کاربر مورد نظر می تواند تا مسافت 20 کیلومتری را پوشش داده و فاصله دقیق خود تا هدف مورد نظر در این شعاع را بدست آورد. شخص تیرانداز پس از بدست آوردن فاصله تا هدف تنظیمات لازم را بر روی دوربین سلاح خود انجام داده و اقدام به شلیک می کند.

بومی سازی سامانه BORS

تخمین مسافت مورد نظر تا هدف یکی از گام های مهم در شلیک های دقیق خصوصا در فواصل دور است. اما عوامل بسیار مهم دیگری نیز در این میان وجود دارد. زاویه تیرانداز تا هدف، دمای هوا، فشار محیط، نوع گلوله و بسیاری مسائل دیگر در بحث زدن یک هدف دخیل است.

به صورت سنتی یک تک تیرانداز باید این گونه محاسبات را یا به تنهایی و یا با همکاری کمک تیرانداز خود انجام داده و سپس اصلاحات لازم را بر روی دوربین و یا محل قرار گیری سلاح خود اعمال کند. اما چه خواهد شد اگر بسیاری از این محاسبات به صورت اتوماتیک و به وسیله یک ماشین انجام می شد؟ باید گفت که شرکت اسلحه سازی آمریکایی " Barrett " به وسیله سامانه " BORS " توانسته است تا به این نیاز پاسخ دهد.

سامانه " BORS " که مخفف عبارت " Barrett Optical Ranging System " یا "سیستم مسافت یاب اپتیکی برت" است یک انقلاب در سیستم های تیراندازی به وجود آورده است. این سامانه کم نظیر در جهان شامل یک مینی کامپیوتر و نرم افزاری محاسباتی است که اطلاعات مربوط به فشار، سمت، زاویه، درجه حرارت محیط و نوع گلوله به آن داده شده و این سیستم محاسبات لازم را در کسری از ثانیه انجام داده و نقطه لازم برای تنظیم را در درون دوربین سلاح به تیرانداز نشان می دهد.

[تصویر: 291368_570.jpg]

سامانه آمریکایی BORS

این سامانه بسیار کوچک بوده و به راحتی بر روی دوربین انواع سلاح های گوناگون قابلیت نصب را دارد. اما شاید برای شما این سوال پیش بیاید که منظور گروه دفاع و امنیت مشرق از معرفی این سیستم پیشرفته آمریکایی چیست؟

در پاسخ باید بگوییم که در بررسی تصاویر رزمایش پیامبر اعظم (ص) 8 که توسط نیروی زمینی سپاه پاسداران به انجام رسید به نمونه ایرانی این سامانه که بر روی اسلحه ضد بالگرد 20 میلی متری "آرش" نصب شده بود برخورد کردیم. البته به مانند بسیاری دیگر از دستاوردهای دفاعی ایران مسئولین امر در خصوص این سیستم سکوت ارائه کرده و هیچ گونه اشاره ای به آن نکردند تا در زمان لازم، کارآیی آن در صحنه نبرد نشان داده شود.

با کمک این وسیله، می توان توقع داشت که بالگردها یا نفرات و ستون زرهی دشمن، به راحتی و سرعت بیشتر مورد اصابت گلوله های سهمگین این سلاح مدرن و قوی قرار بگیرد.

[تصویر: 291369_209.jpg]

نمونه ایرانی سامانه BORS بر روی تفنگ آرش

البته با توجه به این که هیچ سیستم مشابهی در دنیا به مانند این سیستم وجود نداشته و شرکت آمریکایی مذکور اولین سازنده این سیستم بوده و شباهت بسیار زیادی بین این دو سامانه وجود دارد می تواند این مسئله را با قاطعیت مطرح کرد که جمهوری اسلامی ایران موفق به مهندسی معکوس این سامانه شده یا با اطلاع از جزئیات دقیق این پروژه، دست به تولید و استفاده عملیاتی آن زده که گام بسیار بلندی در بحث افزایش توان تک تیراندازان ایرانی محسوب می شود.

نکته قابل تامل دیگر در عملیاتی شدن این سامانه این است که هنوز هیچ اطلاع رسمی یا تصویری از عملیاتی شدن این سامانه مدرن در ارتش آمریکا و واحدهای عملیاتی آن وجود ندارد و با این اوصاف، جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری است که نیروهای مسلحش به چنین سامانه ای در واحدهای رزمی و عملیاتی خود دست می یابند.

با کمک این سیستم تنها کاری که تک تیرانداز ایرانی پس از وارد کردن اعداد لازم به دستگاه است کشیدن ماشه و سپس مشاهده نابودی هدف در دوربین سلاح خود است. با توجه به رشد تکنولوژیک کشورمان در عرصه دفاعی که در بسیاری رشته ها جزء برترین کشورهای جهان محسوب می شود، می توان این دستاورد کوچک اما مهم را یکی از اقدامات مهم صنایع دفاعی کشورمان در سال اخیر دانست که قطعا عدم معرفی آن کم لطفی به این عرصه محسوب می شد و به نوعی معرفی آن، آخرین گزارش دفاعی مشرق در سال 91 خواهد بود.

RE: سلاح های دقیق زن(تک تیرانداز) - Wiesmann - 2013-05-19 11:04 PM

نقل قول :سال 88 صنایع دفاع 800 قبضه از این سلاح رو از شرکت اتریشی اشتایر خرید و شروع کردن به مهندسی معکوس.

ده ها سال تجربه چیزی نیست که بشه مهندسی معکوسش کرد. به نظر من سلاح های ساخت ایران و هند و ... فقط شبیه نمونه های اطریشی و بلژیکی هستن. همین و بس.

در دنیای تک تیر اندازها اگر هر دو تک تیر انداز شرایط مساوی داشته باشن فقط 5 درصد برتری سلاح هر کدوم می تونه پیروزی رو براش به ارمغان بیاره. به نظر شما چرا کشوری مثل ژاپن نمیاد خودش همچین سلاحی تولید کنه و از اطریش، آلمان یا بلژیک می خره؟ جواب کاملا روشن هست. تا وقتی که برندهایی مثل بلازر وجود دارن دیگه جایی برای رقابت نمی مونه. با سلاح های ساخت بلازر در فاصله 100 یاردی می توان یک نخ سیگار رو هدف قرار داد. البته به این شکل نه که 100 تا گلوله شلیک بشه که بلاخره یکی شانسی به هدف بخوره. اگر تیرانداز کارش رو بلد باشه در همون شلیک اول می تونه همچین کاری بکنه. حالا حساب کنید که در یک نبرد واقعی اگر سلاح یکی از تیراندازها فقط شبیه سلاح دیگری باشه چه اتفاقی قراره بیافته؟

RE: سلاح های دقیق زن(تک تیرانداز) - THUNDER - 2013-05-20 09:31 AM

داداش شما مثل اینکه قدرت کپی کاری مهندس های صنایع دفاع رو دست کم گرفتید!
مملکت ما هرچیزیش داغون باشه الحمدلله آنچنان بودجه ای توی ارتش و سپاه و صنایع دفاع میره که نگو و نپرس!
مهندس های کارخونه ی اشتایر اومدن از کارخونه های صنایع دفاع بازدید کردن. متحیر بودن که ما چجوری این سلاح رو میسازیم!
نماینده های اشمیتو بندر اومدن صنایع فجر سپاهان گفتن دوربین هایی که شما تولید میکنید از لحاظ کیفیت با مال ما برابری میکنه!
تقاضای همکاری دادن! میترسیدن ما این دوربین ها رو با قیمت پایین تر بدیم تو بازار اونها ورشکسته بشن! بعله!
الان توی جهان کشور های اندکی سلاح ضد متریال تولید میکنن. حالا درسته سلاح های ما به پای برت آمریکایی ها نمیرسه ولی خوب باید یادمون باشه ما از کجا شروع کردیم و اونها از کجا!

RE: سلاح های دقیق زن(تک تیرانداز) - صادق قرنجیکی - 2013-05-20 10:43 AM

کشوری مثل آمریکا (که در جنگاوری و جنگ افروزی سابقه طولانی دارد با توجه به کمی سابقه ایجاد کشور ) در را بطه استفاده از یگان های تک تیرانداز در نیروهای مختلف خود با توجه به حضور خود در جنگ هایی که در قرن بیستم و قرن حاضر ، سابقه خوبی دارد ، استفاده گسترده از سلاح های ویژه تک تیرانداز که ساخت شرکت های قدرتمندی که تجربه ساخت سلاح های دقیق زن را دارند و نیز داشتن سال ها تجربه در میدان عملی نبرد برای تک تیراندازان این کشور و مدارس تربیت تک تیرانداز ( مدارس ویژه تربیت تک تیرانداز ) چیزی نیست که به راحتی قابل مقایسه و یا مقابله باشد. (حداقل برای مقایسه در کلاس ارتش های هم رده باید مقایسه شوند مثل بریتانیا با ایالات متحده )
ولی شروع و استفاده از تجهیزات تک تیراندازی در نیروهای نظامی کشورمان نیز نوید این را دارد که این موضوع به صورت تخصصی در دستور کار سران نظامی هستش و ان شاء ا... نیروهای با تجربه و آگاهی در این زمینه تربیت شوند.

دوستان هدف از ایجاد این تایپیک معرفی سلاح های تک تیرانداز هستش (حالا می خواد تولید کارگاهی تو افغانستان باشه یا کارخونه رمینگتون ولی سلاح کارآمد و آزموده شده در میدان های نبرد بوده)، بهتره تو همین راستا ادامه بدیم ، سید جان ممنون Khansariha (8)

RE: سلاح های دقیق زن(تک تیرانداز) - Wiesmann - 2013-05-20 11:10 AM

جان برادر اینجا دیگه شعار دادن رو ول کنید. من منکر پیشرفت های کشورمون در سال های اخیر نیستم. یه کارهایی در زمینه تولید سلاح انجام شده ولی مقایسه اون هم با اشتایر اصلا درست نیست.

کشورهای تولید کننده سلاح در حال حاضر به چهار دسته تقسیم می شن.

دسته اول که پیشرفته ترین و با کیفیت ترین سلاح ها رو تولید می کنن و در بازار رقابت بلند شدن رو دست اونها غیر ممکن هست به نظرم : آمریکا، آلمان، بلژیک، اطریش و انگلستان عضو دسته اول هستن.

دسته دوم که سلاح هایی با کیفیت و کارایی بسیار بالا تولید می کنن ولی خوب در میدان رقابت به پای کشورهای گروه اول نمی رسن. ایتالیا، سوئیس، فنلاند و جمهوری چک عضو دسته دو هستن.

دسته سوم که می تونن ادعا کنن در عمل تولید کننده اسلحه هستن و اتفاقا برخی از گونه های تولید شده توسط اونها هم در نوع و رده خودش قابل توجه هست. کشورهای برزیل، ترکیه، روسیه، کرواسی و اسرائیل عضو دسته سه هستن.

بقیه کشورها مثل چین، هند، ایران و حتی کره جنوبی تولید کننده متفرقه هستن که حتی خودشون هم در بسیاری موارد از سلاح های تولید شده توسط خودشون استفاده نمی کنن.

و حالا تصاویری از بلازر

مدل تاکتیکال

[تصویر: BlaserR93WithHarrisBipod.jpg]

این سلاح به حدی دقیق هست که در فاصله زیاد می شه یه سکه 250 ریالی رو باهاش در شلیک اول هدف قرار داد.

[تصویر: gd3p1uvb2vnlbftsji6.jpg]

و حالا

این هم گونه هایی از تولیدات غیر نظامی این کمپانی. به حدی زیباست که آدم محو تماشای اون می شه. دیگه دست گرفتن همچین سلاحی که جای خود دارد.

[تصویر: R8_Luxus_Swarovski_ZF_01.png]

RE: سلاح های دقیق زن(تک تیرانداز) - THUNDER - 2013-05-20 11:28 AM

داداش این کار رو که میشه با at44 هم کرد!
ولی بحث اصلی الان سر hs50 هست. مدل تولیدی ما دقیقاً عین مدل اتریشی هست بدون کوچکترین تفاوت!
شما تا حالا این دو نمونه رو از نزدیک دیدید یا با اونها شلیک کردید؟