2013-06-02, 11:14 AM
رودخانه و سد زاینده رود
زايندهرود يكي از بزرگترين رودخانههاي ايران است كه در مركز كشور، يعني استان اصفهان، از مغرب به مشرق جريان دارد. اين رودخانة مصّفا، رگ حياتي و عامل اصلي سرسبزي و حاصلخيزي اصفهان محسوب ميشود. اين رودخانه زيبا و مصفا همواره الهامبخش شاعران خوش ذوق ايران بوده است. شاعرانی چون حافظ تحت تأثير زيباييها و سواحل فرحبخش زايندهرود، آن را بهشت ثاني دانسته و اشعار نغز و دلكشي در توصيف اين رودخانه و لطافت و گوارايي آب آن سرودهاند.
پل های زاینده رود :
زايندهرود پس از پيمودن مسير 360 كيلومتري خود، از ميان كوهها، درهها، دشتها، باغها، بيشهها و كشتزاران ميگذرد و سرانجام با پيچ و خمهاي زيبا، اصفهان را به دو منطقة شمالي و جنوبي تقسيم مينمايد. زايندهرود زماني خروشان و غرّان، گاهي آرام و خرامان در بستر خود ميلغزد، كشتزارها و درختهاي مسير خود را سيراب ميكند تا به آرامگاه خود – مرداب گاوخوني – برسد.
در اين مسافت طولاني، از ديرباز جهت ارتباط شمال با جنوب رودخانه، پلهايي زده شده كه قدمت بعضي از آنها، به اندازة قدمت اصفهان است. از جمله، پل شهرستان يكي از كهنترين پلهاي زايندهرود است.
اكنون به طور اختصار به شرح بعضي از پلهايي ميپردازيم كه در طول مسير غربي – شرقي زايندهرود بر روي آن احداث شدهاند و از ديرباز تا زمان حاضر پابرجا هستند.
1- پل دِه كرم سفلي: اين پل از پلهاي قديمي زايندهرود است كه در نزديكي سد كوهرنگ قرار دارد.
2- پل وَرگان: اين پل نيز در نزديكي دو روستاي بُن شور و نار سفلي قرار دارد و غير از پل فلاورجان ميباشد.
3- پل هوره يا سوادجان: نظر به اينكه اين پل مجاور دهكده هوره قرار گرفته پل هوره ناميده ميشود.
4- پل ايسي سو: اين پل كه نسبتاً جديد ميباشد، در مجاورت سد شاه عباس ساخته شده و طول آن 80 متر است.
5- پل زمان خان: اين پل قديمي، داراي دو دهانه و 30 متر طول است كه به پل سامان نيز شهرت دارد.
6- پل باغ بهادران: در شهر كوچك اما بسيار زيبا و حاصلخيز و پر بركت باغ بهادران قرار دارد و طول آن 60 متر ميباشد.
7- پل كلّه: اين پل قديمي و معروف چندين بار بازسازي شده است. مردم اصفهان و نقاط ديگر براي گردش و تفريح كنار آن ميروند. اين پل بين روستاي مديسه و نوگوران واقع شده، 98متر طول دارد كه قبلاً راه عبور اصفهان به شهركرد بوده است.
8- پل سر: اين پل در سالهاي اخير در كنار پل كلّه ساخته شده كه جادة اصفهان به چهارمحال و بختياري و خوزستان از آن ميگذرد. پل سر نزديك سيصد متر طول و يكصد متر ارتفاع دارد و يكي از بزرگترين پلهاي استان محسوب ميشود.
9- پل ريز لنجان: يكي از پلهاي معمولي روي زايندهرود است كه در روستاي ريزِ زرينشهر قرار دارد.
10- پل ديزيچه: از پلهاي نسبتآً جديد كه در محل ديزيچه جهت كارخانه سيمان سپاهان ساخته شده است.
11- پل بابامحمود: اين پل قديمي است و قدمت آن به زمان مغول ميرسد. محل آن را فيروزان ميگفتند. طول اين پل 152 متر ميباشد.
12- پل راهآهن: از پلهاي نسبتاً جديد است كه به سال 1348 شمسي در مجاور كوه قلعهبزي ساخته شد.
13- پل باغشاه: اين پل در محل مزرعه باغشاه صفي آباد احداث گرديده است يا ورگون ساخته شده و 140 متر طول دارد.
14- پل فلاورجان: از پلهاي قديمي زاينده رود است كه در روستاي ورگان قرار دارد.
15- پل درچه: اين پل ابتدا مال رو بوده ولي اخيراً پل ديگري در كنار آن به صورت بتون مسلح ساخته شده كه ماشينرو ميباشد. طول اين پل 95 متر است.
16- پل وحيد: نخستين پلي كه زايندهرود پس از وارد شدن به اصفهان از زير آن ميگذرد پل وحيد است. اين پل معظم سابقة چنداني ندارد اما از پلهاي مستحكم و پر رفت و آمد غرب اصفهان است كه به عنوان پل كمربندي عمل ميكند و محل عبور خودروهاي سنگين و كاميونهايي است كه از شمال ايران به جنوب حركت ميكنند. اين پل حدود 130 متر طول و 22 متر عرض دارد.
17- پل مارنان: اين پل در كنار شهر، در مغرب اصفهان و پس از پل وحيد قرار دارد كه چون به قرية مارنان وصل مي شود به اين نام شهرت يافته است. مارنان متصل به جلفا – محله ارمنيهاي اصفهان – ميباشد. نام اين پل در قديم پل سرافراز بوده كه به دست يكي از ثروتمندان ارامنة جلفا در زمان صفويه ساخته شده و داراي هفده چشمه است. مدتي پيش (پس از انقلاب) چند چشمه آن بر اثر سيل و طغيان رود خراب شد كه به دنبال دستور مخصوص نخستوزير وقت و به وسيلة شهرداري به نحو مطلوبي مرمت گرديد. طول اين پل 160 متر است و گردشگاههاي زيبايي در كنار آن قرار دارد.
18- پل فلزي: اين پل بسيار محكم است و از خروارها آهن ساخته شده است. پل فلزي تقريباً در وسط اصفهان كنوني است و خيابان دكتر بهشتي را به خيابان حكيم نظامي متصل مينماي
سد گلپایگان
سد گلپایگان در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی و ۱۸ کیلومتری جنوب باختری شهر گلپایگان در نزدیکی روستای «اختوان» بر روی رودخانه اناربار واقع شدهاست.
هدف از احداث این سد جلوگیری از خسارات ناشی از سیل و تأمین آب کشاورزی شش هزار هکتار از اراضی کشاورزی منطقه بودهاست. ارتفاع سد از سطح زمین ۵۷ متر است.
تجهیزات فنی و امکانات رفاهی در زمان ساخت این سد محدود بود ولی با تلاش شبانهروزی و دلسوزانه سازندگان آن بعد از گذشت سالیان دراز از زمان بهره برداری تاکنون ایمنی و پایداری سد مطلوب و قابل قبول و مهمترین منبع تأمین آب کشاورزی زمینهای گلپایگان است. با وجود اینکه یک هفته به سبب سرمای شدید و بارش برف زیاد، کار ساخت سد با مشکلات متعدد بر خورد کرده و متوقف شده و از طرفی اصولاً انجام این نوع کار در فضای تنگ، کار مشکلی است و به انجام مقدمات زیاد نیاز دارد. اما ۲۱۱ مترمکعب بتن در آب ریخته شد.
اولین «توپی» بتنی در ایران نیز، به دست متخصصان ایرانی بعد از تلاش مداوم، در سد گلپایگان ساخته شد. حجم کل مخزن این سد ۴۵ میلیون مترمکعب و حجم مفید مخزن ۴۲ میلیون مترمکعب است. در دریاچه سد گلپایگان ماهیهای زیر یافت میشود:
سوف، کپور، ماهی سفید رودخانهای و قزل آلاماهی سفید و قزل آلای سد گلپایگان بسیار مرغوب است
دریاچه ذوب اهن اصفهان
ایندریاچه به صورت مصنوعی جهت ذخیره اب برای ذوب اهن ایجاد شده و هم اكنون اب
مورد نیاز ذوب اهن پس از مصرف و گرم شدن به این دریاچه منتقل میشود.
در اطراف دریاچه محیطی مناسب جهت گردش و تفریح با خانواده می باشد
ماهیان دریاچه :
كپور - شیر - صاردین - امور -
نكته
جالب توجه در مورد این دریاچه وجود ماهیان هامور به وزن 20 كیلو به بالاو
كپور های غول پیكر می باشد ضمنا مسولین دریاچه نیز درستی این موضوع را تصدیق كرده اند
سد خمیران
نجف آباد; فولادشهر; تیران
زايندهرود يكي از بزرگترين رودخانههاي ايران است كه در مركز كشور، يعني استان اصفهان، از مغرب به مشرق جريان دارد. اين رودخانة مصّفا، رگ حياتي و عامل اصلي سرسبزي و حاصلخيزي اصفهان محسوب ميشود. اين رودخانه زيبا و مصفا همواره الهامبخش شاعران خوش ذوق ايران بوده است. شاعرانی چون حافظ تحت تأثير زيباييها و سواحل فرحبخش زايندهرود، آن را بهشت ثاني دانسته و اشعار نغز و دلكشي در توصيف اين رودخانه و لطافت و گوارايي آب آن سرودهاند.
پل های زاینده رود :
زايندهرود پس از پيمودن مسير 360 كيلومتري خود، از ميان كوهها، درهها، دشتها، باغها، بيشهها و كشتزاران ميگذرد و سرانجام با پيچ و خمهاي زيبا، اصفهان را به دو منطقة شمالي و جنوبي تقسيم مينمايد. زايندهرود زماني خروشان و غرّان، گاهي آرام و خرامان در بستر خود ميلغزد، كشتزارها و درختهاي مسير خود را سيراب ميكند تا به آرامگاه خود – مرداب گاوخوني – برسد.
در اين مسافت طولاني، از ديرباز جهت ارتباط شمال با جنوب رودخانه، پلهايي زده شده كه قدمت بعضي از آنها، به اندازة قدمت اصفهان است. از جمله، پل شهرستان يكي از كهنترين پلهاي زايندهرود است.
اكنون به طور اختصار به شرح بعضي از پلهايي ميپردازيم كه در طول مسير غربي – شرقي زايندهرود بر روي آن احداث شدهاند و از ديرباز تا زمان حاضر پابرجا هستند.
1- پل دِه كرم سفلي: اين پل از پلهاي قديمي زايندهرود است كه در نزديكي سد كوهرنگ قرار دارد.
2- پل وَرگان: اين پل نيز در نزديكي دو روستاي بُن شور و نار سفلي قرار دارد و غير از پل فلاورجان ميباشد.
3- پل هوره يا سوادجان: نظر به اينكه اين پل مجاور دهكده هوره قرار گرفته پل هوره ناميده ميشود.
4- پل ايسي سو: اين پل كه نسبتاً جديد ميباشد، در مجاورت سد شاه عباس ساخته شده و طول آن 80 متر است.
5- پل زمان خان: اين پل قديمي، داراي دو دهانه و 30 متر طول است كه به پل سامان نيز شهرت دارد.
6- پل باغ بهادران: در شهر كوچك اما بسيار زيبا و حاصلخيز و پر بركت باغ بهادران قرار دارد و طول آن 60 متر ميباشد.
7- پل كلّه: اين پل قديمي و معروف چندين بار بازسازي شده است. مردم اصفهان و نقاط ديگر براي گردش و تفريح كنار آن ميروند. اين پل بين روستاي مديسه و نوگوران واقع شده، 98متر طول دارد كه قبلاً راه عبور اصفهان به شهركرد بوده است.
8- پل سر: اين پل در سالهاي اخير در كنار پل كلّه ساخته شده كه جادة اصفهان به چهارمحال و بختياري و خوزستان از آن ميگذرد. پل سر نزديك سيصد متر طول و يكصد متر ارتفاع دارد و يكي از بزرگترين پلهاي استان محسوب ميشود.
9- پل ريز لنجان: يكي از پلهاي معمولي روي زايندهرود است كه در روستاي ريزِ زرينشهر قرار دارد.
10- پل ديزيچه: از پلهاي نسبتآً جديد كه در محل ديزيچه جهت كارخانه سيمان سپاهان ساخته شده است.
11- پل بابامحمود: اين پل قديمي است و قدمت آن به زمان مغول ميرسد. محل آن را فيروزان ميگفتند. طول اين پل 152 متر ميباشد.
12- پل راهآهن: از پلهاي نسبتاً جديد است كه به سال 1348 شمسي در مجاور كوه قلعهبزي ساخته شد.
13- پل باغشاه: اين پل در محل مزرعه باغشاه صفي آباد احداث گرديده است يا ورگون ساخته شده و 140 متر طول دارد.
14- پل فلاورجان: از پلهاي قديمي زاينده رود است كه در روستاي ورگان قرار دارد.
15- پل درچه: اين پل ابتدا مال رو بوده ولي اخيراً پل ديگري در كنار آن به صورت بتون مسلح ساخته شده كه ماشينرو ميباشد. طول اين پل 95 متر است.
16- پل وحيد: نخستين پلي كه زايندهرود پس از وارد شدن به اصفهان از زير آن ميگذرد پل وحيد است. اين پل معظم سابقة چنداني ندارد اما از پلهاي مستحكم و پر رفت و آمد غرب اصفهان است كه به عنوان پل كمربندي عمل ميكند و محل عبور خودروهاي سنگين و كاميونهايي است كه از شمال ايران به جنوب حركت ميكنند. اين پل حدود 130 متر طول و 22 متر عرض دارد.
17- پل مارنان: اين پل در كنار شهر، در مغرب اصفهان و پس از پل وحيد قرار دارد كه چون به قرية مارنان وصل مي شود به اين نام شهرت يافته است. مارنان متصل به جلفا – محله ارمنيهاي اصفهان – ميباشد. نام اين پل در قديم پل سرافراز بوده كه به دست يكي از ثروتمندان ارامنة جلفا در زمان صفويه ساخته شده و داراي هفده چشمه است. مدتي پيش (پس از انقلاب) چند چشمه آن بر اثر سيل و طغيان رود خراب شد كه به دنبال دستور مخصوص نخستوزير وقت و به وسيلة شهرداري به نحو مطلوبي مرمت گرديد. طول اين پل 160 متر است و گردشگاههاي زيبايي در كنار آن قرار دارد.
18- پل فلزي: اين پل بسيار محكم است و از خروارها آهن ساخته شده است. پل فلزي تقريباً در وسط اصفهان كنوني است و خيابان دكتر بهشتي را به خيابان حكيم نظامي متصل مينماي
سد گلپایگان
سد گلپایگان در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی و ۱۸ کیلومتری جنوب باختری شهر گلپایگان در نزدیکی روستای «اختوان» بر روی رودخانه اناربار واقع شدهاست.
هدف از احداث این سد جلوگیری از خسارات ناشی از سیل و تأمین آب کشاورزی شش هزار هکتار از اراضی کشاورزی منطقه بودهاست. ارتفاع سد از سطح زمین ۵۷ متر است.
تجهیزات فنی و امکانات رفاهی در زمان ساخت این سد محدود بود ولی با تلاش شبانهروزی و دلسوزانه سازندگان آن بعد از گذشت سالیان دراز از زمان بهره برداری تاکنون ایمنی و پایداری سد مطلوب و قابل قبول و مهمترین منبع تأمین آب کشاورزی زمینهای گلپایگان است. با وجود اینکه یک هفته به سبب سرمای شدید و بارش برف زیاد، کار ساخت سد با مشکلات متعدد بر خورد کرده و متوقف شده و از طرفی اصولاً انجام این نوع کار در فضای تنگ، کار مشکلی است و به انجام مقدمات زیاد نیاز دارد. اما ۲۱۱ مترمکعب بتن در آب ریخته شد.
اولین «توپی» بتنی در ایران نیز، به دست متخصصان ایرانی بعد از تلاش مداوم، در سد گلپایگان ساخته شد. حجم کل مخزن این سد ۴۵ میلیون مترمکعب و حجم مفید مخزن ۴۲ میلیون مترمکعب است. در دریاچه سد گلپایگان ماهیهای زیر یافت میشود:
سوف، کپور، ماهی سفید رودخانهای و قزل آلاماهی سفید و قزل آلای سد گلپایگان بسیار مرغوب است
دریاچه ذوب اهن اصفهان
ایندریاچه به صورت مصنوعی جهت ذخیره اب برای ذوب اهن ایجاد شده و هم اكنون اب
مورد نیاز ذوب اهن پس از مصرف و گرم شدن به این دریاچه منتقل میشود.
در اطراف دریاچه محیطی مناسب جهت گردش و تفریح با خانواده می باشد
ماهیان دریاچه :
كپور - شیر - صاردین - امور -
نكته
جالب توجه در مورد این دریاچه وجود ماهیان هامور به وزن 20 كیلو به بالاو
كپور های غول پیكر می باشد ضمنا مسولین دریاچه نیز درستی این موضوع را تصدیق كرده اند
سد خمیران
نجف آباد; فولادشهر; تیران