2013-05-25, 11:58 AM
دریاچه ها و رودخانه هاي زنجان
![[تصویر: %D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8...%D9%85.jpg]](http://s1.picofile.com/file/7494927525/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8%AA%D9%87%D9%85.jpg)
درياچه سد تهم در شمال باختری شهر زنجان و پشت سد خاکی تهم يك دریاچه مصنوعی به وجود آمده است كه به تازگی و به منظور تامین آب مردم شهر زنجان تأسیس شده است که امروزه به یکی از تفریحگاه های طبیعی بزرگ و معروف منطقه تبدیل شده است .
در اين درياچه ميتوان ماهياني چون كپور ، زردپر و شيربت صيد كرد .
از طعمه هاي مختلفي مانند خمير نان هاي مختلف بشكل ساده و يا بويله شده براي كپور و از حبويات مانند گندم و ذرت پخته براي طعمه پاشي ميتوان استفاده كرد براي صيد زردپرو شيربت از روده و جگر و دل مرغ وكرم هاي درشت و خمير و حتي پرندگان كوچك ميتوان استفاده كرد
درياچه سد كينه ورس سد كينه ورس در استان زنجان و در فاصله 14 كيلومتری جنوب‌غربی شهرستان ابهر و حدود 5 كيلومتری روستای كينه ورس قرار دارد. اين سد بر روی شاخه‌كينه ورس از رودخانه ابهررود كه از جنوب به طرف شمال جريان داشته به دشت تاكستان وارد می شود .
از ماهیان موجود دراین سد می توان به ماهی کپور و زردپروماهی عروس اشاره نمود .محلی بسیار زیبا برای ماهیگیری و تفریح است .
درياچه پري ماه نشان دریاچه زیبای پری که در محدوده شهرستان ماه‌نشان واقع شده ، زیباترین جاذبه‌های طبیعی شهرستان ماه نشان است و تقریباً تنها دریاچه طبیعی کل استان به حساب می آيد که با چشم انداز بسیار زیبایی در میان یک دشت وسیع گسترده شده است
رودخانه سفید رود یا قزل اوزن
سفیدرود یا قزل اوزن یکی از مهم ترین، بزرگ ترین و مشهورترین رودخانه های ایران و یک رود دایمی به درازای 765 کیلومتر و شیب متوسط 3/0 درصد است که از آبخیزهای 30 كیلومتری شمال باختری سنندج، دهستان مارال (استان کردستان) سرچشمه می گیرد.
رودخانه زنجان رود
یکی از مهم ترین رودخانه های استان است که در شهرستان های ابهر و زنجان جاری می باشد. این رودخانه دایمی که 142 کیلومتر طول داشته و ارتفاع سرچشمه آن 1780 متر است، از آبخیزهای دهستان سلطانیه در 38 کیلومتری خاور زنجان سرچشمه گرفته و دره پهناور زنجان رود را به سوی شمال باختری طی می کند.
ابهر رود
مهم ترین رودخانه جاری در سرتاسر شهرستان ابهر و شریان حیاتی این منطقه است. این رود شاخه ای از رودخانه شور فشاپویه بوده و در شهرستان‌های ابهر، تاكستان، قزوین، كرج، تهران و قم جریان دارد و از دو شاخه فصلی و دایمی تشکیل شده است. سرچشمه شاخه فصلی آن از كوه سرآهند در حوالی گردنه الله اكبر سلطانیه است. شاخه دایمی آن به نام كینه ورس نیز از كوه های رستم، سالارداغی و سندان سرچشمه می گیرد.
چمل گین طارم
یک رود دایمی به طول 20 کیلومتر و شیب متوسط 4/9 درصد است که دارای مسیر جنوب باختری بوده و در محدوده شهرستان طارم جریان دارد. این رودخانه از کوه ولان در 16 کیلومتری باختر شمالی ماسوله سرچشمه می گیرد و تا محدوده شهرستان طارم ادامه پیدا می کند. ارتفاع سرچشمه رودخانه چمل گیر 2350 متر و ارتفاع ریزشگاه آن 480 متر است. این رودخانه در انتهای مسیر خود به رودخانه قزل اوزن می ریزد.
رودخانه خویین ایجرود
یک رود دایمی و از جمله رودخانه های مهمی است که در شهرستان ایجرود جریان دارد. این رودخانه به طول 30 كیلومتر و شیب متوسط 3/0 درصد از تلاقی رودخانه‌های اوزون دره و سُجاس رود در 48 كیلومتری جنوب باختری زنجان پدید می‌آید و ارتفاع سرچشمه آن 1550 متر است. رودخانه خویین در مسیر عبوری خود، روستاهای خویین، گرنه و آركوین را سیراب كرده و به موازات راه اتومبیل رو زنجان - بیجار به سوی جنوب باختری روان می شود و پس از عبور از شمال روستای «ینگی كند جامع السرا» در محل پل قزل‌اوزن به رودخانه قزل‌اوزن می ریزد که ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1450 متر است.
رودخانه سیاوه رودطارم
یک رود دایمی به طول 25 کیلومتر و شیب متوسط 5/7 درصد است که در روستای درام در محدوده شهرستان طارم جریان دارد. این رودخانه از کوه شاه معلم در 6 کیلومتری شمال باختری ماسوله سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2350 متر است. سیاوه رود با نام آندره به سوی جنوب باختری سرازیر می شود و در مسیر عبوری خود روستاهای سیاوه رود و درام را آبیاری می كند.
رودخانه شور فشاپویه خدابنده
یک رودخانه دایمی به طول تقریبی 420 کیلومتر، شیب متوسط 4/0 درصد و مسیر كلی جنوب خاوری است که در استان های قم، تهران، مرکزی، قزوین، زنجان و شهرستان های قم، تهران، ساوه، كرج، قزوین و خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه باختری کوه قره داغ در30 کیلومتری شمال خاوری قیدار سرچشمه گرفته و با نام خررود از دهستان سجاس رود عبور می کند.
آب برطارم
یک رودخانه كوچک فصلی به طول 25 كیلومتر و شیب متوسط 9 درصد است که در بخش مرکزی دهستان آب بر و در محدوده شهرستان طارم جاری است. این رودخانه از دامنه جنوبی كوه بندگدوک، در67 كیلومتری شمال خاوری شهر زنجان سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2600 متراست. آب بر در کل مسیر جنوبی دارد و با ارتفاع ریزشگاه 350 متر به قزل اوزن می ریزد.
آب لارطارم
یک رود فصلی به طول 20 کیلومتر و شیب متوسط 11 درصد است که در روستای دستجرده از بخش چورزق در محدوده شهرستان طارم جاری است. رودخانه آب لار از دامنه جنوبی كوه فشم و دامنه باختری كوه چیلاوی در 66 كیلومتری شمال خاوری شهر زنجان سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2500 متر است. این رودخانه از روستاهای شاه نشین، خرم آباد و دستجرده عبور كرده و آن ها را آبیاری می كند. رودخانه آب لار به رودخانه قزل اوزن می ریزد و ارتفاع ریزشگاه آن 340 متر است.
آق زوج چای‌طارم
یک رودخانه فصلی به طول 32 کیلومتر و شیب متوسط 7 درصد است که مسیر شمال خاوری دارد و در محدوده شهرستان طارم جاری است. این رودخانه از دامنه شمالی كوه كلاش و دامنه خاوری كوه كمره در 36 كیلومتری خاور شهر زنجان، سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2050 متر است. رودخانه آق زوج چای در مسیر عبوری خود روستاهای پرانقور، چیلان كشه و هند زمین را سیراب می كند و در نهایت به رودخانه قزل اوزن می ریزد.
رودخانه آقبلاغ چای خدابنده
یک رود فصلی به درازای 17 کیلومتر و شیب متوسط 3 درصد است که در شهرستان خدابنده، در روستاهای شیوانات و گرماب از بخش افشار جریان دارد. رودخانه آقبلاغ چای از دامنه های شمالی کوه چنگ الماس در64 کیلومتری جنوب باختری شهرستان خدابنده سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2030 متر است. رودخانه آقبلاغ چای در مسیر خود از روستاهای جعفرآباد، فتح آباد و چپقلو عبور می کند و در 12 کیلومتری جنوب خاوری روستای محمد شالو (واقع در32 کیلومتری خاور شهرستان بیجار) به رودخانه تلوار می ریزد.ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1520 متر است.
رودخانه بیزینه رود خدابنده
یک رود فصلی به درازای 75 کیلومتر و شیب متوسط 3/1 درصد است که در محدوده شهرستان خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه های باختری کوه خرقان در60 کیلومتری جنوب خاوری خدابنده سرچشمه گرفته و در دهستان بزینه رود شهرستان خدابنده جریان می یابد. ارتفاع سرچشمه این رودخانه 2500 متر است و در طی مسیر خود از روستاهای بسیاری از جمله ملابداخ، هـی كهیلا، بزین، شورور، قره محمد، سرین، زرین آباد، حصار بالا و حصار پایین عبور كرده و این مناطق را سیراب می كند. رودخانه بیزینه رود پس از طی مسیری نسبتاً طولانی به رودخانه شور در 3 کیلومتری شمال خاوری گرماب و 86 کیلومتری شمال باختری کبودرآهنگ می ریزد و ارتفاع ریزشگاه آن 1550 متر است.
رودخانه چسب ایجرود
چسب یک رودخانه‌فصلی به طول 32 کیلومتر و شیب متوسط 2 درصد است که در شهرستان ایجرود جریان‌دارد. این رودخانه از دامنه شمالی کوه های قراول و سریال در 58 كیلومتری‌جنوب‌زنجان‌سرچشمه‌گرفته و رو به سوی باختر جریان پیدا می‌کند.ارتفاع سرچشمه این رودخانه 2100 متر است و پس از مشروب كردن روستاهای بسیار سرانجام به رودخانه قزل اوزن می ریزد.
رودخانه سُجاس رود خدابنده
یک رودخانه فصلی به طول 60 کیلومتر است که در دهستان سجاس رود از بخش سجاس رود شهرستان خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه های جنوبی کوه آق داغ در 28 کیلومتری شمال خاوری خدابنده سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن1900 متر است. رودخانه سجاس رود در ابتدای سرچشمه خود مسیری به سمت جنوب باختری دارد ولی پس از عبور از روستای مزید آباد و مخلوط شدن با ریزابه های متعدد به سمت شمال باختری تغییر مسیر داده و از روستاهای سیمان، سجاس، چنقور، نهاویس، دولجین، زرز، آقاجری و سُها عبور كرده و آن ها را آبیاری می کند.
رودخانه شور همدان خدابنده
یک رود فصلی به طول 120 کیلومتر و شیب متوسط 7/0 درصد است که در دهستان مهربان (شهرستان همدان) و دهستان گرماب از بخش افشار (شهرستان خدابنده) جریان دارد. این رودخانه از دامنه باختری كوه های سید مزار و سوباشی در 6 كیلومتری جنوب خاوری گل تپه و در 52 كیلومتری شمال باختری همدان سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2300 متر است. رودخانه شور همدان در 49 كیلومتری شمال خاوری بیجار وارد بخش و دهستان بزینه رود از شهرستان خدابنده می شود. این رودخانه در مسیر طولانی خود از روستاهای گل تپه، گوزال ابدال، خبرارخی، صفاریز، كند بلاغی، عبدالمؤمن، آق‌كند، قاباق تپه، الان بالا، الان پایین، دوزون دره، چالی، آب مشگین، خوایی، حاجی آباد، رستم آباد، آقچه گنبد، مصرآباد سوله، قاجار، توحیدلو و اصلانلو عبور كرده و آن ها را سیراب می سازد. رودخانه شور همدان در نهایت پس از طی مسیری حدود 120 کیلومتر، به رودخانه قزل اوزن می ریزد و ارتفاع ریزشگاه آن 1440 متر است.
رودخانه شورچای خدابنده
یک رودخانه فصلی به درازای حدود 35 کیلومتر و شیب متوسط 9/1 درصد است که در محدوده شهرستان خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه جنوبی و باختری کوه سیاه در 27 کیلومتری شمال خاوری دهستان گرماب از بخش افشار و 26 کیلومتری جنوب باختری قیدار سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2150 متر است. این رودخانه پس از عبور از روستاهای زاغه لو، مسگر، قازقلو، یوزباشی و توحیدلو به رودخانه شور همدان می ریزد که ارتفاع ریزشگاه آن 1490 متر است.
رودخانه شور سُهروردخدابنده
یک رودخانه فصلی به طول تقریبی 45 کیلومتر و شیب متوسط 3/1 درصد است که در دهستان های حومه و سهرورد از بخش مرکزی شهرستان خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه شمالی ارتفاعات خاوری روستای حسام آباد در 25 کیلومتری جنوب قیدار سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2050 متراست. رودخانه شور سهرورد در مسیر عبوری خود از روستاهای قل علی، دلایر بالا، دلایر پایین، صالح آباد، یار احمدلو، گوجه لوجه و مهدی لو عبور كرده و در خاور روستای جمعه لو در 37 كیلومتری جنوب باختری قیدار به رودخانه قزل‌اوزن می ریزد. ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1450 متر است.
رودخانه قره قوش ایجرود
یک رود فصلی به درازای 40 كیلومتر و شیب متوسط 6/1 درصد است، در شهرستان ایجرود است
سفید رود
رودخانه سفید رود، با طول تقریبی ۷۶۵ کیلومتر پرآب ترین و طولانی ترین رود استان گیلان محسوب می شود. این رودخانه از ترکیب دو رود شاهرود و قزل اوزن در شهر منجیل به وجود می آید. رودخانه سفید رود، پس از این که از کوه چهل چشمه در استان کردستان سرچشمه می گیرد با پیوستن رود گروس از کوه های پنجه علی در شمال غرب همدان، به سمت شمال جریان می یابد. این رودخانه در مسیر خود پس از اتصال با رودهای قرانقوش چای، میانه چای، هشترود چای و بزقوش چای از کوه های سهند به سمت جنوب شرقی تغییر مسیر داده و با پیوستن زنجان رود به تنگه منجیل می رسد و در نهایت پس از تلاقی طالقان رود با زنجان رود که در این تنگه، قزل اوزن نامیده می شود، سفید رود را به وجود می آورند.
گونه پرندگان: آنقوت، آبچلیک، اردک ارده ای، اگرت، انواع مرغابی، باکلان، بوتیمار، بلدرچین، پاشلک، پرستوی دریایی، پلیکان، جغد، چلچله ابلق، چنگر، خوتکای کله سبز، حواصیل، درنای سیبری، سارگپه، سبز ه قبا، سسک، سنگ چشم، سنقر، سینه سرخ، غاز پیشانی سفید، عروس غاز، عقاب دریایی، غاز پازرد، قرقاول، قرقی، قوی فریاد کش، رقه کوهی، کاکایی، لک لک، ماهی خورک.
آبزیان: اردک ماهی، ماهی اسبله، اوزون برون، تاس ماهی، سیاه کولی، سفید کولی، سس ماهی، شاه کولی، لای ماهی، کپور معمولی،ماهی خاویار، ماهی کاراس، سیم پرک، سرخ باله.
![[تصویر: %D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%AF.jpg]](http://s3.picofile.com/file/7497229672/%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%AF.jpg)
درياچه سد قشلاق ( وحدت )
سد مخزنی قشلاق بر روی رودخانه قشلاق در ده کیلومتری شمال سنندج روی کوههای منطقه (ساتله و تیرگرا) احداث شده است . دریاچه پشت این سد 11 کیلومتر طول دارد و وسعتی معادل 934 هکتار را در بر می گیرد و با توجه به سطح دریا و حجم آب ، زمینه مناسبی برای انواع ورزش های آبی به وجود آورده است
این دریاچه همچنین محل زیست ماهیان مختلف از خانواده کپور ماهیان است که از آن جمله می توان به ماهی عروس ، شاه کولی ، سیاه ماهی ، آلبورنوس کاپیتو ، ماهی سیاه و سس ماهی اشاره کرد . به همین دلیل شرایط ماهی گیری تفریحی نیز فراهم شده است . دریاچه پشت سد با فضای سبز و جنگل کاری اطراف از دیدنیهای جالب توجه شهر محسوب می شود . همچنین امکانات تفریحی و اسکله قایقرانی دریاچه هر ساله تعداد زیادی از علاقه مندان به ورزش های آبی را به سوی این مکان جذب می کند .
![[تصویر: %D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8...%D9%82.jpg]](http://s3.picofile.com/file/7495769244/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8%B3%D8%AF_%D9%82%D8%B4%D9%84%D8%A7%D9%82.jpg)
رودخانه خرسان
اين رودخانه که به خرسان شهرت یافته است , بزرگترين ريزابه رود كارون است و ازكوه هاي تنگ سرخ و" كنه دوده سه" در 43 كيلومتري جنوب شرقي ياسوج و 15 كيلومتري شمال غربي شهر اردكان فارس سرچشمه ميگيرد و به نام رودخانه بشار به سوي شمال غربي امتداد مييابد. اين رودخانه ضمن عبور از دره غربي كوه تنگ سرخ، روستاهاي بردزرد ، تنگ مشكان و تنگ خشك را سيراب ميسازد. در يك كيلومتري غرب روستاي تنگ سرخ با رود تنگ سرخ يا محمود بيگي درهم مي آميزد و به دره ميان كوه هاي توپ عبدالله ( در قسمت شرق ) و پازنان ( در قسمت غرب) وارد ميشود. در مدخل دره مزبور روستاي ده تولي را مشروب ميكند و پس از آميختن با يك ريزابه شرقي با آب دره دلي صفدر و سپس با رود وزگ مخلوط ميگردد و از طريق دره شرقي كوه خركلون به سوي روستاي كلگه جاري ميشود .
ماهي سونگ يكي از ماهيهايي است كه در اين رودخانه وجود دارد و ماهيگيران زيادي را بخاطر گوشت و جسه بزرگ جلب مي كند
![[تصویر: Intro01.jpg]](http://s3.picofile.com/file/7496328167/Intro01.jpg)
رود خانه قزل اوزن
قِزِل اوزَن یكی از طولانی ترین رودخانه های ایران است كه از كوه های كردستان سرچشمه می گیرد و پس از پیوستن به شاهرود به دریای خزر می ریزد.
«قزل اوزن» نامی است تركی و از دو جزء «قزل» به معنای «سرخ» یا «طلا»، و «اوزن» به معنای «شناور» تشكیل شده است. معنای دقیق آن روشن نیست و گمان شده است كه به معنای «رودی كه در آن طلا شناور است»، یا «رودی كه به رنگ سرخ شناور است» و حتی «رودی كه در آن ماهی قزل آلا شناور است» گفته شده است.
نام تاریخی این رود در منابع یونان باستان آماردوس (به نام قوم آمارد) بوده است. در منابع اسلامی آن را نهرالابیض (=سپیدرود) خوانده اند و در سده های میانه تمام این رود به نام سپیدرود یا سفیدرود معروف بود ولی بعدها فقط به بخشی از آن كه از منجیل تا دریای خزر فراردارد سفیدرود می گفتند.
فرهنگستان ایران نام سفیدرود را برای تمام این رود مقرر كرد ولی اكنون از سرچشمه تا منجیل به آن قزل اوزن می گویند.
این رودخانه از ارتفاعات چهل چشمه استان كردستان سرچشمه گرفته و پس از عبور از منطقه گروس و جذب روخانههای متعدد وارد جلگه خمسه شده و رودخانه‌های زنجان رود و ابهرچای را ضمیمه خود ساخته و به مسیر خود ادامه داده و در حدود پلدختر وارد تنگه كوهستانی قافلانكوه شده و از كنار این كوهستان گذشته و نرسیده بشهر میانه رودخانه‌های قرانقور، آیدوغموش و هشترود را كه بالاخره به میانه رود میپیوندند و از غرب بشرق جریان دارند ضمیمه خود ساخته و در این محل در عرض جغرافیائی ۳۷ درجه و ۲۶ دقیقه عرض شمالی و ۴۷ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی بمسیر خود ادامه داده و تقریباً در برابر «میانه»بسوی مشرق قوسی زده و از كنار ارتفاعات ماسوله جاریست.
قزل اوزن در جنوب استان گیلان در درون آب دریاچه سد سفیدرود به رودخانه بزرگ شاه رود پیوسته و تشكیل رودخانه ای به نام سفیدرود می دهد.
این رودخانه زیستگاه ماهیانی چون اسبله ، زردپر ، كپور و شیربت میباشد
سفید رود
رودخانه سفید رود، با طول تقریبی ۷۶۵ کیلومتر پرآب ترین و طولانی ترین رود استان گیلان محسوب می شود. این رودخانه از ترکیب دو رود شاهرود و قزل اوزن در شهر منجیل به وجود می آید. رودخانه سفید رود، پس از این که از کوه چهل چشمه در استان کردستان سرچشمه می گیرد با پیوستن رود گروس از کوه های پنجه علی در شمال غرب همدان، به سمت شمال جریان می یابد. این رودخانه در مسیر خود پس از اتصال با رودهای قرانقوش چای، میانه چای، هشترود چای و بزقوش چای از کوه های سهند به سمت جنوب شرقی تغییر مسیر داده و با پیوستن زنجان رود به تنگه منجیل می رسد و در نهایت پس از تلاقی طالقان رود با زنجان رود که در این تنگه، قزل اوزن نامیده می شود، سفید رود را به وجود می آورند.
گونه پرندگان: آنقوت، آبچلیک، اردک ارده ای، اگرت، انواع مرغابی، باکلان، بوتیمار، بلدرچین، پاشلک، پرستوی دریایی، پلیکان، جغد، چلچله ابلق، چنگر، خوتکای کله سبز، حواصیل، درنای سیبری، سارگپه، سبز ه قبا، سسک، سنگ چشم، سنقر، سینه سرخ، غاز پیشانی سفید، عروس غاز، عقاب دریایی، غاز پازرد، قرقاول، قرقی، قوی فریاد کش، رقه کوهی، کاکایی، لک لک، ماهی خورک.
آبزیان: اردک ماهی، ماهی اسبله، اوزون برون، تاس ماهی، سیاه کولی، سفید کولی، سس ماهی، شاه کولی، لای ماهی، کپور معمولی،ماهی خاویار، ماهی کاراس، سیم پرک، سرخ باله.
درياچه سد تهم در شمال باختری شهر زنجان و پشت سد خاکی تهم يك دریاچه مصنوعی به وجود آمده است كه به تازگی و به منظور تامین آب مردم شهر زنجان تأسیس شده است که امروزه به یکی از تفریحگاه های طبیعی بزرگ و معروف منطقه تبدیل شده است .
در اين درياچه ميتوان ماهياني چون كپور ، زردپر و شيربت صيد كرد .
از طعمه هاي مختلفي مانند خمير نان هاي مختلف بشكل ساده و يا بويله شده براي كپور و از حبويات مانند گندم و ذرت پخته براي طعمه پاشي ميتوان استفاده كرد براي صيد زردپرو شيربت از روده و جگر و دل مرغ وكرم هاي درشت و خمير و حتي پرندگان كوچك ميتوان استفاده كرد
درياچه سد كينه ورس سد كينه ورس در استان زنجان و در فاصله 14 كيلومتری جنوب‌غربی شهرستان ابهر و حدود 5 كيلومتری روستای كينه ورس قرار دارد. اين سد بر روی شاخه‌كينه ورس از رودخانه ابهررود كه از جنوب به طرف شمال جريان داشته به دشت تاكستان وارد می شود .
از ماهیان موجود دراین سد می توان به ماهی کپور و زردپروماهی عروس اشاره نمود .محلی بسیار زیبا برای ماهیگیری و تفریح است .
درياچه پري ماه نشان دریاچه زیبای پری که در محدوده شهرستان ماه‌نشان واقع شده ، زیباترین جاذبه‌های طبیعی شهرستان ماه نشان است و تقریباً تنها دریاچه طبیعی کل استان به حساب می آيد که با چشم انداز بسیار زیبایی در میان یک دشت وسیع گسترده شده است
رودخانه سفید رود یا قزل اوزن
سفیدرود یا قزل اوزن یکی از مهم ترین، بزرگ ترین و مشهورترین رودخانه های ایران و یک رود دایمی به درازای 765 کیلومتر و شیب متوسط 3/0 درصد است که از آبخیزهای 30 كیلومتری شمال باختری سنندج، دهستان مارال (استان کردستان) سرچشمه می گیرد.
رودخانه زنجان رود
یکی از مهم ترین رودخانه های استان است که در شهرستان های ابهر و زنجان جاری می باشد. این رودخانه دایمی که 142 کیلومتر طول داشته و ارتفاع سرچشمه آن 1780 متر است، از آبخیزهای دهستان سلطانیه در 38 کیلومتری خاور زنجان سرچشمه گرفته و دره پهناور زنجان رود را به سوی شمال باختری طی می کند.
ابهر رود
مهم ترین رودخانه جاری در سرتاسر شهرستان ابهر و شریان حیاتی این منطقه است. این رود شاخه ای از رودخانه شور فشاپویه بوده و در شهرستان‌های ابهر، تاكستان، قزوین، كرج، تهران و قم جریان دارد و از دو شاخه فصلی و دایمی تشکیل شده است. سرچشمه شاخه فصلی آن از كوه سرآهند در حوالی گردنه الله اكبر سلطانیه است. شاخه دایمی آن به نام كینه ورس نیز از كوه های رستم، سالارداغی و سندان سرچشمه می گیرد.
چمل گین طارم
یک رود دایمی به طول 20 کیلومتر و شیب متوسط 4/9 درصد است که دارای مسیر جنوب باختری بوده و در محدوده شهرستان طارم جریان دارد. این رودخانه از کوه ولان در 16 کیلومتری باختر شمالی ماسوله سرچشمه می گیرد و تا محدوده شهرستان طارم ادامه پیدا می کند. ارتفاع سرچشمه رودخانه چمل گیر 2350 متر و ارتفاع ریزشگاه آن 480 متر است. این رودخانه در انتهای مسیر خود به رودخانه قزل اوزن می ریزد.
رودخانه خویین ایجرود
یک رود دایمی و از جمله رودخانه های مهمی است که در شهرستان ایجرود جریان دارد. این رودخانه به طول 30 كیلومتر و شیب متوسط 3/0 درصد از تلاقی رودخانه‌های اوزون دره و سُجاس رود در 48 كیلومتری جنوب باختری زنجان پدید می‌آید و ارتفاع سرچشمه آن 1550 متر است. رودخانه خویین در مسیر عبوری خود، روستاهای خویین، گرنه و آركوین را سیراب كرده و به موازات راه اتومبیل رو زنجان - بیجار به سوی جنوب باختری روان می شود و پس از عبور از شمال روستای «ینگی كند جامع السرا» در محل پل قزل‌اوزن به رودخانه قزل‌اوزن می ریزد که ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1450 متر است.
رودخانه سیاوه رودطارم
یک رود دایمی به طول 25 کیلومتر و شیب متوسط 5/7 درصد است که در روستای درام در محدوده شهرستان طارم جریان دارد. این رودخانه از کوه شاه معلم در 6 کیلومتری شمال باختری ماسوله سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2350 متر است. سیاوه رود با نام آندره به سوی جنوب باختری سرازیر می شود و در مسیر عبوری خود روستاهای سیاوه رود و درام را آبیاری می كند.
رودخانه شور فشاپویه خدابنده
یک رودخانه دایمی به طول تقریبی 420 کیلومتر، شیب متوسط 4/0 درصد و مسیر كلی جنوب خاوری است که در استان های قم، تهران، مرکزی، قزوین، زنجان و شهرستان های قم، تهران، ساوه، كرج، قزوین و خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه باختری کوه قره داغ در30 کیلومتری شمال خاوری قیدار سرچشمه گرفته و با نام خررود از دهستان سجاس رود عبور می کند.
آب برطارم
یک رودخانه كوچک فصلی به طول 25 كیلومتر و شیب متوسط 9 درصد است که در بخش مرکزی دهستان آب بر و در محدوده شهرستان طارم جاری است. این رودخانه از دامنه جنوبی كوه بندگدوک، در67 كیلومتری شمال خاوری شهر زنجان سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2600 متراست. آب بر در کل مسیر جنوبی دارد و با ارتفاع ریزشگاه 350 متر به قزل اوزن می ریزد.
آب لارطارم
یک رود فصلی به طول 20 کیلومتر و شیب متوسط 11 درصد است که در روستای دستجرده از بخش چورزق در محدوده شهرستان طارم جاری است. رودخانه آب لار از دامنه جنوبی كوه فشم و دامنه باختری كوه چیلاوی در 66 كیلومتری شمال خاوری شهر زنجان سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2500 متر است. این رودخانه از روستاهای شاه نشین، خرم آباد و دستجرده عبور كرده و آن ها را آبیاری می كند. رودخانه آب لار به رودخانه قزل اوزن می ریزد و ارتفاع ریزشگاه آن 340 متر است.
آق زوج چای‌طارم
یک رودخانه فصلی به طول 32 کیلومتر و شیب متوسط 7 درصد است که مسیر شمال خاوری دارد و در محدوده شهرستان طارم جاری است. این رودخانه از دامنه شمالی كوه كلاش و دامنه خاوری كوه كمره در 36 كیلومتری خاور شهر زنجان، سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2050 متر است. رودخانه آق زوج چای در مسیر عبوری خود روستاهای پرانقور، چیلان كشه و هند زمین را سیراب می كند و در نهایت به رودخانه قزل اوزن می ریزد.
رودخانه آقبلاغ چای خدابنده
یک رود فصلی به درازای 17 کیلومتر و شیب متوسط 3 درصد است که در شهرستان خدابنده، در روستاهای شیوانات و گرماب از بخش افشار جریان دارد. رودخانه آقبلاغ چای از دامنه های شمالی کوه چنگ الماس در64 کیلومتری جنوب باختری شهرستان خدابنده سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2030 متر است. رودخانه آقبلاغ چای در مسیر خود از روستاهای جعفرآباد، فتح آباد و چپقلو عبور می کند و در 12 کیلومتری جنوب خاوری روستای محمد شالو (واقع در32 کیلومتری خاور شهرستان بیجار) به رودخانه تلوار می ریزد.ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1520 متر است.
رودخانه بیزینه رود خدابنده
یک رود فصلی به درازای 75 کیلومتر و شیب متوسط 3/1 درصد است که در محدوده شهرستان خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه های باختری کوه خرقان در60 کیلومتری جنوب خاوری خدابنده سرچشمه گرفته و در دهستان بزینه رود شهرستان خدابنده جریان می یابد. ارتفاع سرچشمه این رودخانه 2500 متر است و در طی مسیر خود از روستاهای بسیاری از جمله ملابداخ، هـی كهیلا، بزین، شورور، قره محمد، سرین، زرین آباد، حصار بالا و حصار پایین عبور كرده و این مناطق را سیراب می كند. رودخانه بیزینه رود پس از طی مسیری نسبتاً طولانی به رودخانه شور در 3 کیلومتری شمال خاوری گرماب و 86 کیلومتری شمال باختری کبودرآهنگ می ریزد و ارتفاع ریزشگاه آن 1550 متر است.
رودخانه چسب ایجرود
چسب یک رودخانه‌فصلی به طول 32 کیلومتر و شیب متوسط 2 درصد است که در شهرستان ایجرود جریان‌دارد. این رودخانه از دامنه شمالی کوه های قراول و سریال در 58 كیلومتری‌جنوب‌زنجان‌سرچشمه‌گرفته و رو به سوی باختر جریان پیدا می‌کند.ارتفاع سرچشمه این رودخانه 2100 متر است و پس از مشروب كردن روستاهای بسیار سرانجام به رودخانه قزل اوزن می ریزد.
رودخانه سُجاس رود خدابنده
یک رودخانه فصلی به طول 60 کیلومتر است که در دهستان سجاس رود از بخش سجاس رود شهرستان خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه های جنوبی کوه آق داغ در 28 کیلومتری شمال خاوری خدابنده سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن1900 متر است. رودخانه سجاس رود در ابتدای سرچشمه خود مسیری به سمت جنوب باختری دارد ولی پس از عبور از روستای مزید آباد و مخلوط شدن با ریزابه های متعدد به سمت شمال باختری تغییر مسیر داده و از روستاهای سیمان، سجاس، چنقور، نهاویس، دولجین، زرز، آقاجری و سُها عبور كرده و آن ها را آبیاری می کند.
رودخانه شور همدان خدابنده
یک رود فصلی به طول 120 کیلومتر و شیب متوسط 7/0 درصد است که در دهستان مهربان (شهرستان همدان) و دهستان گرماب از بخش افشار (شهرستان خدابنده) جریان دارد. این رودخانه از دامنه باختری كوه های سید مزار و سوباشی در 6 كیلومتری جنوب خاوری گل تپه و در 52 كیلومتری شمال باختری همدان سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2300 متر است. رودخانه شور همدان در 49 كیلومتری شمال خاوری بیجار وارد بخش و دهستان بزینه رود از شهرستان خدابنده می شود. این رودخانه در مسیر طولانی خود از روستاهای گل تپه، گوزال ابدال، خبرارخی، صفاریز، كند بلاغی، عبدالمؤمن، آق‌كند، قاباق تپه، الان بالا، الان پایین، دوزون دره، چالی، آب مشگین، خوایی، حاجی آباد، رستم آباد، آقچه گنبد، مصرآباد سوله، قاجار، توحیدلو و اصلانلو عبور كرده و آن ها را سیراب می سازد. رودخانه شور همدان در نهایت پس از طی مسیری حدود 120 کیلومتر، به رودخانه قزل اوزن می ریزد و ارتفاع ریزشگاه آن 1440 متر است.
رودخانه شورچای خدابنده
یک رودخانه فصلی به درازای حدود 35 کیلومتر و شیب متوسط 9/1 درصد است که در محدوده شهرستان خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه جنوبی و باختری کوه سیاه در 27 کیلومتری شمال خاوری دهستان گرماب از بخش افشار و 26 کیلومتری جنوب باختری قیدار سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2150 متر است. این رودخانه پس از عبور از روستاهای زاغه لو، مسگر، قازقلو، یوزباشی و توحیدلو به رودخانه شور همدان می ریزد که ارتفاع ریزشگاه آن 1490 متر است.
رودخانه شور سُهروردخدابنده
یک رودخانه فصلی به طول تقریبی 45 کیلومتر و شیب متوسط 3/1 درصد است که در دهستان های حومه و سهرورد از بخش مرکزی شهرستان خدابنده جریان دارد. این رودخانه از دامنه شمالی ارتفاعات خاوری روستای حسام آباد در 25 کیلومتری جنوب قیدار سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2050 متراست. رودخانه شور سهرورد در مسیر عبوری خود از روستاهای قل علی، دلایر بالا، دلایر پایین، صالح آباد، یار احمدلو، گوجه لوجه و مهدی لو عبور كرده و در خاور روستای جمعه لو در 37 كیلومتری جنوب باختری قیدار به رودخانه قزل‌اوزن می ریزد. ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1450 متر است.
رودخانه قره قوش ایجرود
یک رود فصلی به درازای 40 كیلومتر و شیب متوسط 6/1 درصد است، در شهرستان ایجرود است
سفید رود
رودخانه سفید رود، با طول تقریبی ۷۶۵ کیلومتر پرآب ترین و طولانی ترین رود استان گیلان محسوب می شود. این رودخانه از ترکیب دو رود شاهرود و قزل اوزن در شهر منجیل به وجود می آید. رودخانه سفید رود، پس از این که از کوه چهل چشمه در استان کردستان سرچشمه می گیرد با پیوستن رود گروس از کوه های پنجه علی در شمال غرب همدان، به سمت شمال جریان می یابد. این رودخانه در مسیر خود پس از اتصال با رودهای قرانقوش چای، میانه چای، هشترود چای و بزقوش چای از کوه های سهند به سمت جنوب شرقی تغییر مسیر داده و با پیوستن زنجان رود به تنگه منجیل می رسد و در نهایت پس از تلاقی طالقان رود با زنجان رود که در این تنگه، قزل اوزن نامیده می شود، سفید رود را به وجود می آورند.
گونه پرندگان: آنقوت، آبچلیک، اردک ارده ای، اگرت، انواع مرغابی، باکلان، بوتیمار، بلدرچین، پاشلک، پرستوی دریایی، پلیکان، جغد، چلچله ابلق، چنگر، خوتکای کله سبز، حواصیل، درنای سیبری، سارگپه، سبز ه قبا، سسک، سنگ چشم، سنقر، سینه سرخ، غاز پیشانی سفید، عروس غاز، عقاب دریایی، غاز پازرد، قرقاول، قرقی، قوی فریاد کش، رقه کوهی، کاکایی، لک لک، ماهی خورک.
آبزیان: اردک ماهی، ماهی اسبله، اوزون برون، تاس ماهی، سیاه کولی، سفید کولی، سس ماهی، شاه کولی، لای ماهی، کپور معمولی،ماهی خاویار، ماهی کاراس، سیم پرک، سرخ باله.
درياچه سد قشلاق ( وحدت )
سد مخزنی قشلاق بر روی رودخانه قشلاق در ده کیلومتری شمال سنندج روی کوههای منطقه (ساتله و تیرگرا) احداث شده است . دریاچه پشت این سد 11 کیلومتر طول دارد و وسعتی معادل 934 هکتار را در بر می گیرد و با توجه به سطح دریا و حجم آب ، زمینه مناسبی برای انواع ورزش های آبی به وجود آورده است
این دریاچه همچنین محل زیست ماهیان مختلف از خانواده کپور ماهیان است که از آن جمله می توان به ماهی عروس ، شاه کولی ، سیاه ماهی ، آلبورنوس کاپیتو ، ماهی سیاه و سس ماهی اشاره کرد . به همین دلیل شرایط ماهی گیری تفریحی نیز فراهم شده است . دریاچه پشت سد با فضای سبز و جنگل کاری اطراف از دیدنیهای جالب توجه شهر محسوب می شود . همچنین امکانات تفریحی و اسکله قایقرانی دریاچه هر ساله تعداد زیادی از علاقه مندان به ورزش های آبی را به سوی این مکان جذب می کند .
رودخانه خرسان
اين رودخانه که به خرسان شهرت یافته است , بزرگترين ريزابه رود كارون است و ازكوه هاي تنگ سرخ و" كنه دوده سه" در 43 كيلومتري جنوب شرقي ياسوج و 15 كيلومتري شمال غربي شهر اردكان فارس سرچشمه ميگيرد و به نام رودخانه بشار به سوي شمال غربي امتداد مييابد. اين رودخانه ضمن عبور از دره غربي كوه تنگ سرخ، روستاهاي بردزرد ، تنگ مشكان و تنگ خشك را سيراب ميسازد. در يك كيلومتري غرب روستاي تنگ سرخ با رود تنگ سرخ يا محمود بيگي درهم مي آميزد و به دره ميان كوه هاي توپ عبدالله ( در قسمت شرق ) و پازنان ( در قسمت غرب) وارد ميشود. در مدخل دره مزبور روستاي ده تولي را مشروب ميكند و پس از آميختن با يك ريزابه شرقي با آب دره دلي صفدر و سپس با رود وزگ مخلوط ميگردد و از طريق دره شرقي كوه خركلون به سوي روستاي كلگه جاري ميشود .
ماهي سونگ يكي از ماهيهايي است كه در اين رودخانه وجود دارد و ماهيگيران زيادي را بخاطر گوشت و جسه بزرگ جلب مي كند
رود خانه قزل اوزن
قِزِل اوزَن یكی از طولانی ترین رودخانه های ایران است كه از كوه های كردستان سرچشمه می گیرد و پس از پیوستن به شاهرود به دریای خزر می ریزد.
«قزل اوزن» نامی است تركی و از دو جزء «قزل» به معنای «سرخ» یا «طلا»، و «اوزن» به معنای «شناور» تشكیل شده است. معنای دقیق آن روشن نیست و گمان شده است كه به معنای «رودی كه در آن طلا شناور است»، یا «رودی كه به رنگ سرخ شناور است» و حتی «رودی كه در آن ماهی قزل آلا شناور است» گفته شده است.
نام تاریخی این رود در منابع یونان باستان آماردوس (به نام قوم آمارد) بوده است. در منابع اسلامی آن را نهرالابیض (=سپیدرود) خوانده اند و در سده های میانه تمام این رود به نام سپیدرود یا سفیدرود معروف بود ولی بعدها فقط به بخشی از آن كه از منجیل تا دریای خزر فراردارد سفیدرود می گفتند.
فرهنگستان ایران نام سفیدرود را برای تمام این رود مقرر كرد ولی اكنون از سرچشمه تا منجیل به آن قزل اوزن می گویند.
این رودخانه از ارتفاعات چهل چشمه استان كردستان سرچشمه گرفته و پس از عبور از منطقه گروس و جذب روخانههای متعدد وارد جلگه خمسه شده و رودخانه‌های زنجان رود و ابهرچای را ضمیمه خود ساخته و به مسیر خود ادامه داده و در حدود پلدختر وارد تنگه كوهستانی قافلانكوه شده و از كنار این كوهستان گذشته و نرسیده بشهر میانه رودخانه‌های قرانقور، آیدوغموش و هشترود را كه بالاخره به میانه رود میپیوندند و از غرب بشرق جریان دارند ضمیمه خود ساخته و در این محل در عرض جغرافیائی ۳۷ درجه و ۲۶ دقیقه عرض شمالی و ۴۷ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی بمسیر خود ادامه داده و تقریباً در برابر «میانه»بسوی مشرق قوسی زده و از كنار ارتفاعات ماسوله جاریست.
قزل اوزن در جنوب استان گیلان در درون آب دریاچه سد سفیدرود به رودخانه بزرگ شاه رود پیوسته و تشكیل رودخانه ای به نام سفیدرود می دهد.
این رودخانه زیستگاه ماهیانی چون اسبله ، زردپر ، كپور و شیربت میباشد
سفید رود
رودخانه سفید رود، با طول تقریبی ۷۶۵ کیلومتر پرآب ترین و طولانی ترین رود استان گیلان محسوب می شود. این رودخانه از ترکیب دو رود شاهرود و قزل اوزن در شهر منجیل به وجود می آید. رودخانه سفید رود، پس از این که از کوه چهل چشمه در استان کردستان سرچشمه می گیرد با پیوستن رود گروس از کوه های پنجه علی در شمال غرب همدان، به سمت شمال جریان می یابد. این رودخانه در مسیر خود پس از اتصال با رودهای قرانقوش چای، میانه چای، هشترود چای و بزقوش چای از کوه های سهند به سمت جنوب شرقی تغییر مسیر داده و با پیوستن زنجان رود به تنگه منجیل می رسد و در نهایت پس از تلاقی طالقان رود با زنجان رود که در این تنگه، قزل اوزن نامیده می شود، سفید رود را به وجود می آورند.
گونه پرندگان: آنقوت، آبچلیک، اردک ارده ای، اگرت، انواع مرغابی، باکلان، بوتیمار، بلدرچین، پاشلک، پرستوی دریایی، پلیکان، جغد، چلچله ابلق، چنگر، خوتکای کله سبز، حواصیل، درنای سیبری، سارگپه، سبز ه قبا، سسک، سنگ چشم، سنقر، سینه سرخ، غاز پیشانی سفید، عروس غاز، عقاب دریایی، غاز پازرد، قرقاول، قرقی، قوی فریاد کش، رقه کوهی، کاکایی، لک لک، ماهی خورک.
آبزیان: اردک ماهی، ماهی اسبله، اوزون برون، تاس ماهی، سیاه کولی، سفید کولی، سس ماهی، شاه کولی، لای ماهی، کپور معمولی،ماهی خاویار، ماهی کاراس، سیم پرک، سرخ باله.
.gif "Khansariha (48)")
.gif "Khansariha (8)")
.gif "Khansariha (219)")
)